Nominaties Beste Bibliotheek van Nederland bekendgemaakt (Boekblad)

Alphen aan den Rijn, Den Helder, Oosterhout, Schiedam, Wijchen en Winschoten. De openbare bibliotheken uit deze plaatsen staan op de shortlist van de verkiezing van Beste Bibliotheek van Nederland.

Dat heeft de redactie van Bibliotheekblad bekendgemaakt. Zij kiest de shortlist op basis van de gemotiveerde voordrachten – van bibliotheken zelf of van collega-bibliotheken. Alle genomineerde bibliotheken krijgen de komende maanden bezoek van een mystery guest, waarna iedere organisatie uitgebreid wordt geïntroduceerd op de site van het vakblad. In het najaar kiest een vakjury én het publiek de beste bibliotheek. Beide stemmen wegen voor de helft mee.

De redactie heeft dit jaar met name gelet op de vijf kernfuncties die de nieuwe bibliotheekwet aan de openbare bibliotheek toekent, legt hoofdredacteur Eimer Wieldraaijer uit. Dat zijn de bibliotheek als 1) warenhuis van kennis en informatie, 2) centrum voor ontwikkeling en educatie, 3) encyclopedie van kunst en cultuur, 4) inspiratiebron voor lezen en literatuur, en 5) podium voor ontmoeting en debat. De redactie heeft daarnaast gelet op de mate waarin bibliotheken een spin in het lokale netwerk zijn.

Rijn en Venen (Alphen aan den Rijn) is geselecteerd vanwege hun vorig jaar geopende eLAB, waarmee de bibliotheek bezoekers mediawijsheid wil maken in het digitale tijdperk. Wieldraaijer: 'Bibliotheken zijn allemaal bezig met het vormgeven van hun digitale bibliotheek, met fablabs en noem maar op. Rijn en Venen geeft een mooi voorbeeld van hoe ze hiermee een nieuw publiek aanboren in hun werkgebied.'

Den Helder heeft een gloednieuwe – in mei geopende – bibliotheek, die al een uitstekend rapport kreeg van de mystery guest van Bibliotheekblad. Het pand is een mengeling van nieuwbouw en een gerenoveerd oud schoolgebouw uit 1905. Wieldraaijer: 'Zij werken ook heel veel samen met lokale partners, zoals het onderwijs.'

Theek5 (Oosterhout) wordt geroemd vanwege de al jarenlang volgehouden actieve houding. Wieldraaijer: 'Zij doen veel met het onderwijs. Veel ook aan leesbevordering en wegwerken taalachterstanden. Maar de bibliotheek is vooral actief in het organiseren van literaire evenementen. Op dat gebied is het de meest dynamische bibliotheek van Nederland. Directeur Theo Peeters kent bij wijze van spreken elke schrijver persoonlijk.'

De Korenbeurs (Schiedam) is vorig jaar geopend naar een concept van Ministerie van verbeelding (onder andere architect Jan David Hanrath en bibliothecaris Rob Bruijnzeels) die ook verantwoordelijk zijn voor de Beste Bibliotheek van vorig jaar: De Chocoladefabriek in Gouda. Wieldraaijer: 'Het knappe is dat zij hun vernieuwende concept niet als model overal toepassen maar steeds uitgaan van de lokale situatie. In Schiedam is bijvoorbeeld nauw samengewerkt met plaatselijke binnenhuis- en tuinarchitecten. Zo gebruikt de bibliotheek de in de stad aanwezige kennis om ook nieuwe bezoekers naar de bibliotheek te lokken.'

In Wijchen heeft de bibliotheek op creatieve wijze de bezuinigen op te vangen waar bijna iedere bibliotheek mee te maken heeft. De bibliotheek verhuisde naar een sociaal-cultureel centrum, waar het door te denken vanuit de lokale gemeenschap veel sterker de plaatselijke behoefte probeert te bevredigen. Het heeft daarvoor onder andere denktanks uit verschillende bevolkingsgroepen samengesteld. Wieldraaijer: 'Zij zijn zó verankerd in hun verzorgingsgebied geraakt dat ze minder kwetsbaar zijn voor bezuinigen.'

De bibliotheek is in Winschoten onlangs verhuisd naar een nieuw 'cultuurhuis' waar ook het theater, de muziekschoool, de VVV, marketing Oldambt en de regionale omroep zijn gevestigd. Wieldraaijer: 'Met name met theater, muziekschool en omroep trekt de bibliotheek steeds meer samen op. Dat lijkt misschien niet spectaculair, maar wij willen ook laten zien dat kleine bibliotheken met weinig personeel ook serieus aan de weg kunnen timmeren.'

De vakjury die zich over deze zes bibliotheken buigt bestaat naast hoofdredacteur Wieldraaijer van Bibliotheekblad onder andere uit de directeur van de winnende bibliotheek van het vorige jaar. Dat is in dit geval Nan van Schendel, die onlangs De Chocoladefabriek verruilde voor de bibliotheek in Den Bosch. (Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 4 jul)