Interview: Vincent Elzinga neemt Kennemer Boekhandel over (Boekblad)

Vincent Elzinga wordt op 1 oktober de nieuwe eigenaar van de Kennemer Boekhandel. Van schrijven over boekhandels, als redacteur van 'Boekblad', tot het runnen van zijn eigen boekhandel: 'Ik werd direct gegrepen door het praten met klanten en het adviseren van hen. Dát, bedacht ik, is wat ik wil doen.'

Hoe was de afgelopen week [= de laatste week van augustus]?

'Een heel leuke, maar chaotische week. Ik heb mijn gewone uren gedraaid, was maandag naar De Beste Boeken Live. En de overname is rondgekomen. Ik neem de Kennemer Boekhandel al per 1 oktober over. Dat is vrij kort dag, dus ik moet tussendoor enorm veel regelen – met de notaris, de accountant, de bank, CB, Libris, noem maar op. En sinds vrijdag regent het felicitaties en lieve berichtjes van klanten en boekenvakkers. Iedereen is heel blij dat de Kennemer wordt voortgezet.'

Begon ook de drukte na de zomer weer?

'Ja. Donderdag was het opeens ontzettend druk in de winkel. Maar ik moet zeggen dat we een drukkere augustusmaand hadden dan verwacht. Er was natuurlijk een zomerdip, mensen gaan nu eenmaal met vakantie, maar die viel me dit jaar alleszins mee.'

Er kwam deze week in ieder geval een einde aan een augustus met opvallend weinig grote nieuwe titels.

'Ik zag de nieuwe Simone van de Vlugt, Jamie Oliver, Anne-Gine Goemans en David Lagercrantz binnenkomen, ja. Maar vooral op De Beste Boeken Live zag ik wat eraan komt. Ik kijk erg uit naar de nieuwe boeken van Oek de Jong en Anne-Gine Goemans, die me met hun optredens heel nieuwsgierig hebben gemaakt naar hun titels. Het was weer een goede editie.'

Hoe lang speelde de overname al?

'Eigenlijk heb ik er al drie jaar, vanaf het moment dat ik hier begon te werken, met Rob [Luckerhof] en Faminda [Breeuwsma] over gesproken: Zou het leuk zijn om deze winkel over te nemen? Kan ik dat? Vervolgens was het aan hen om te beslissen wanneer ze daadwerkelijk wilden verkopen. In januari – misschien iets eerder – werden de gesprekken concreet. Ik heb toen Kees Schafrat gevraagd mij te adviseren bij de gesprekken en onderhandelingen – dat was erg fijn en nuttig.'

Want jij hebt nooit getwijfeld dat je de winkel wilde hebben?

'Het is een geweldige winkel met een ontzettend leuke klantenkring, waar heel veel kan. Het assortiment past heel erg bij mijn smaak en mijn persoonlijkheid. Ik heb alleen lang gedacht dat ik het met iemand samen wilde doen. Al vanaf mijn werk bij Boekblad wist ik hoeveel tijd erin gaat zitten. Boekhandelaar is geen 9 tot 5-baan. Ik wilde er zelf nog een leven naast hebben. Onder anderen Willeke van der Meer van Kooyker spoorde mij aan het alleen te doen. Ze zei dat het heel prima te doen is in je eentje, als je maar een goed team om je heen verzamelt. Toen heb ik de knoop doorgehakt: toch alleen. Het is natuurlijk ook een kans uit duizenden.'

Want?

'Hoe vaak komt er nou een goedlopende boekhandel te koop zo dicht bij Amsterdam, waar ik woon, met zo'n assortiment, met zulke mooie evenementen en zulke fijne klanten?'

Is de Kennemer Boekhandel ook een gezonde winkel met een goede toekomst?

'Jazeker. De omzet toont een heel stabiele groei. De winkel is gevestigd in een hoogopgeleide buurt van Haarlem, waar eveneens klanten uit Bloemendaal en Overveen komen. Het zijn mensen die houden van lezen, graag papieren boeken hebben, van neuzen en rondkijken houden, en weten dat je een winkel de omzet moet gunnen. Dat biedt perspectief.'

Maar het pand is van de huidige eigenaren, jij moet huur betalen. Maakt dat geen verschil voor de rentabiliteit?

'Nee. Als eigenaar moet je fiscaal jezelf ook huur rekenen voor je eigen pand. En ik denk dat ze makkelijk meer kunnen krijgen dan ze mij vragen. Rob en Faminda willen ook graag dat de winkel blijft bestaan. En niet alleen daarom is het heel prettig dat ik bij hen huur: we kennen elkaar, weten wat we aan elkaar hebben.'

Wat ga je veranderen aan de winkel?

'De winkel is prima: het assortiment, de inrichting, de evenementen. Dus een grote verbouwing is absoluut niet aan de orde. Alleen op detailniveau zal ik in het assortiment andere accenten leggen. Het grote aantal klassiekers blijft. We horen geregeld verraste klanten zeggen: "mooi dat jullie dat nog hebben staan". Maar je moet ook blijven verrassen met het aanbod. De evenementen deden Rob en ik al samen. Misschien dat ik af en toe iets heel anders probeer om te kijken of dat aansluit bij de klanten.'

Hoe ben je eigenlijk bij de Kennemer Boekhandel terechtgekomen?

'In mijn tijd bij Boekblad is het werken in de boekhandel zo veranderd, zo veel dynamischer geworden, dat ik graag wilde kijken of het bij mij zou passen. Ik had boekhandelservaring opgedaan tijdens de opleiding Boekhandel en Uitgeverij: ik liep stage bij Boekhandel Bloemendaal en was daar in de vakanties blijven hangen – die klanten komen na sluiting van die winkel grappig genoeg nu bij de Kennemer. Ik vroeg na Boekblad aan Remco Houtepen of ik een aantal weken bij Venstra in Amstelveen mee mocht lopen. Dat kon, en het beviel enorm goed. Casper Luckerhof, die stage heeft gelopen bij Boekblad, zei vervolgens op een feestje dat zijn ouders iemand zochten. Ik ging op gesprek, we hadden meteen een klik, en aan het eind vroegen ze: wanneer kun je beginnen? Oké, dacht ik, zo makkelijk kan het gaan.'

Waarom leek de boekhandel je zo leuk?

'Iedere boekhandelaar die ik in de loop der jaren sprak, pakte de zaken anders aan. Iedere boekhandel die ik bezocht, was een ander type. Maar allemaal waren ze op alle vlakken heel creatief bezig en bedachten en deden dingen waarvan ik dacht: dat wil ik ook. Het was het hele pakket bij elkaar dat het vak voor mij zo aantrekkelijk maakte.'

Maar in de praktijk op de vloer bleek het heel anders te zijn?

'Gelukkig niet, anders zou ik mijn werk voor Boekblad niet goed hebben gedaan. Wat me wel verraste was hoe ontzettend leuk ik het vond om op de vloer te staan. Ik had het idee dat ik het liefste achter de schermen zou werken: van de sociale media bijwerken tot de inkoop. Maar ik werd bij Venstra direct gegrepen door het praten met klanten en het adviseren van hen. Dát, bedacht ik, is wat ik wil doen.'

Het lage salaris maakte niet uit?

'Het was misschien nog lager dan ik had gedacht, ja. Overigens wel volgens cao. Boekhandels hebben zoveel hoogopgeleide medewerkers; in andere beroepen zouden ze een veelvoud kunnen verdienen. Het is bijna niet voor te stellen dat ze iedere dag met zoveel enthousiasme aan de slag gaan, maar ze vinden het zo leuk dat ze niet over het salaris klagen. Gaat mijn inkomen ook veranderen nu ik eigenaar/ondernemer word? Ha nee, ik pomp de winst direct weer terug in de zaak.'

(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 1 sep)