zaterdag 19 april 2014

E-boekuitleen van bibliotheken onder de maat, vinden bibliotheken zelf (Boekblad)

Het uitlenen van e-boeken bij de openbare bibliotheek is nog niet het grote succes waarop bibliothecarissen hadden gehoopt. De kwaliteit van gebruikerservaring en aanbod is op dit moment onder de maat.

De cijfers zijn een kleine drie maanden nadat ministerBussemaker het e-boekaanbod van de openbare bibliotheken lanceerde indrukwekkend. Meer dan 50.000 gebruikers hebben een account aangemaakt. Gezamenlijk hebben zij 100.000 e-boeken gedownload, aldus Stichting Bibliotheek.nl (BNL). Toch kun je hier kanttekeningen bij plaatsen. Hoeveel gebruikers hebben alleen een account aangemaakt om het een keer te proberen? Hoeveel gebruikers zijn na teleurstellende ervaringen alweer afgehaakt? Met andere woorden: hoe ontwikkelt het maandelijks gebruik zich?

De gedachte om kanttekeningen te plaatsen wordt vooral ingegeven door de storm aan kritiek die vanuit de bibliotheekbranche is losgebarsten. Het product is, ondanks direct na de start doorgevoerde verbeteringen, onvoldoende. De e-boekaanbod heeft geen eigen site, maar is ondergebracht binnen een bredere site met bibliotheekproducten – met grote verwarring tot gevolg. De inlogprocedure is ingewikkeld. De site is statisch en leeg. De speciale app werkt slecht: bibliotheekleden kunnen zich daar bijvoorbeeld niet aanmelden. Enzovoorts.

Ook het aanbod zelf bevalt matig. Ja, 5000 titels is veel, maar gezamenlijk wekken ze de indruk dat 'uitgevers hun digitale rommelzolder hebben opgeschoond', zoals een bibliothecaris meent. Het aanbod wordt gedomineerd door oud fonds van WPG-uitgevers, aangevuld met uitgaven van kleine uitgevers en eigen beheer-uitgaven. 'Een groot deel van de titels zouden we in de jaren '50 al niet meer aangeschaft hebben', vindt een andere bibliothecaris. Het e-boekaanbod werd wel gepromoot met Het diner van Herman Koch, maar dat boek is niet digitaal te lenen.

Een kritische artikel over het e-boekplatform van bibliothecaris Jan de Waal uit Oss op Bibliotheekblad.nl kreeg veel bijval van collega's. Zij schamen zich eerder om dit product aan klanten aan te bieden. Ook de app kreeg naast een kritische recensie op Iphoneclub maar anderhalve ster in de iTunes-store. Tien Zuid-Hollandse bibliotheken stuurden een brandbrief over het platform naar het Sector Instituut Openbare Bibliotheken (SIOB), opdrachtgever van BNL. En nergens valt een positief tegengeluid van een bibliothecaris of gebruiker te noteren.

Alleen BNL verdedigt zijn eigen product. In een eerder deze maand verstuurde brief aan alle openbare bibliotheken legt directeur Diederik van Leeuwen uit dat zij hun zegeningen moeten tellen. Er is tenminste een e-boekaanbod – ondanks dat BNL met alle uitgevers individueel moet onderhandelen over de inkoop van titels én dat de bouw van het platform zeer complex is. Anderen klagen dat bibliotheken nu te veel goodwill hebben verloren, hij blijft ervan overtuigd dat bibliotheken naast commerciële Spotify-modellen een natuurlijke plaats zal verwerven.

Desalniettemin heeft BNL de geplande marsroute verlaten. Het huidige aanbod met oudere titels zou deze maand worden verrijkt met het e-boekpluspakket: voor 20 euro konden bibliotheekleden dan 18 recentere e-boeken lezen. Maar de introductie hiervan is uitgesteld, onder meer om het aanbod uitgebreider te testen dan aanvankelijk de bedoeling was. Dit pakket komt nu op z'n vroegst in de zomer. Ook een pr-campagne gericht op het grote publiek die in mei zou worden gevoerd is uitgesteld: in ieder geval tot na de zomer.
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 15 apr)

Zie ook:

Geen opmerkingen: