Hoe ervaren schrijvers de boekhandels, uitgevers en
boekenvakorganisaties waar ze mee samenwerken? Deze week Ignaas Devisch, die
tot zijn grote verwondering met Rusteloosheid het
beste spirituele boek van het jaar bleek te hebben geschreven. Dankzij
uitgeverij De Bezige Bij is hij erin geslaagd om een breed publiek te bereiken.
Gefeliciteerd met de prijs voor Beste Spirituele Boek 2017. Wat betekent
deze voor u?
‘Ik was verwonderd dat ik was genomineerd. Ik was helemaal verwonderd
dat ik de prijs in ontvangst mocht nemen. Ik voelde me de vreemde eend tussen
de andere genomineerden, hoewel er wel verwantschap in thema is.
Waarom?
‘Ik ben in mijn boek vrij kritisch over evoluties in de spirituele
wereld. Maar ik ben blij met het commentaar van de jury dat ik heb gewonnen net
omwille van mijn kritische houding tegenover de ontspanningsindustrie, die heel
dure events klaarzet waarmee het ons wijsmaakt dat je in een weekendje van je
drukke bestaan kunt afraken. De prijs gaat eigenlijk over boeken die stilstaan
bij en reflecteren over spiritualiteit. Als je het zo breed interpreteert, past
mijn boek er wel bij.’
Is de prijs ook een erkenning?
‘Zeker. Rusteloosheid gaat over een thema dat veel mensen die met
spiritualiteit bezig zijn, ook interesseert: het spanningsveld tussen de grote
drukte die we onszelf aandoen en het zoeken naar rust. Het is voor een
filosofisch boek niet evident dat het zo veel mensen kan aanspreken. Hoewel Rusteloosheid
nadrukkelijk bedoeld is om de filosofie uit de academische wereld te halen en
op een toegankelijke manier met een breed publiek in discussie te gaan. Zoals
ook filosofen als Coen Simon en anderen doen.’
U ziet uw werk eerder als filosofie dan als spiritualiteit?
‘Zeker. De lezers zullen merken dat ik diep de geschiedenis in duik, er
heel wat filosofen bij haal, een stuk analyse biedt. Ik zou ook niet willen dat
mijn boek in de winkel in de kast esoterie ligt. Mensen zouden misleid worden.
En ik zou dat als auteur een belediging vinden. Gelukkig heb ik, voor zover ik
in winkels ben geweest, nooit gezien dat dat is gebeurd.’
Waarom is de kast esoterie een belediging?
‘Ik heb heel weinig met het genre. Veel boeken zijn zeer
onwetenschappelijk opgesteld. Beweringen worden intuïtief naar voren geschoven
zonder enig empirische onderbouwing. Ze staan vol makkelijke meningen en
associatieve redeneringen, en vaak leidt dat tot pseudowetenschap. Daar
distantieer ik me uiteraard van. Ik heb ook niets met boeken die je met tips en
adviezen een bepaalde richting uit wijzen. Het leven is wat je er zelf van
maakt. De natuur of de kosmos wijst geen enkele richting uit. Filosofen moeten
geen raad geven aan mensen, ze kunnen alleen wijzen op de keuzes die mensen voor
zichzelf kunnen maken, of de dilemma’s daarvan uitklaren.’
Zaten dergelijke boeken tussen de andere genomineerden?
‘Dat weet ik niet. Ik heb ze niet kunnen inkijken en ik kan moeilijk
oordelen op basis van de titel alleen.’
U of uw uitgeverij zal uw werk ook niet zo snel hebben ingestuurd voor
deze prijs.
‘Nee. Ik heb samen met de uitgeverij bepaald hoe we deze titel in de
markt zouden zetten Het woord spiritualiteit is hoegenaamd niet gevallen. Ik
vermoed dat de jury autonoom te werk is gegaan. Zelf hoorde ik er pas van toen
ik een briefje kreeg dat ik was genomineerd. Maar nogmaals, ik ben vereerd en
ik voel me zeker verwant met de brede invulling van het begrip spiritualiteit:
reflecteren over de conditie waarin we ons begeven.’
Is de prijs goed voor de verkoop?
‘Ik mag al niet klagen. Het heeft de eerste maanden na publicatie in
maart 2016 veel in de aandacht gestaan. Als je dat vergelijkt met veel andere
boeken. En het bleef lopen. In het najaar werd ik voortdurend gevraagd voor
voordrachten en debatten. En straks in april is het thema van de Maand van de
Filosofie rust – dus word ik opnieuw veel gevraagd. Daardoor komt nu de derde
druk eraan. Met oplagen van 3500 per druk loopt het richting 7000 exemplaren.’
En dan ook nog de prijs.
‘Ja ja. Dat is alsof het boek opnieuw wordt gelanceerd. Ik ben al
meerdere keren gebeld voor interviews. Vooral tv heeft effect. Ik zat bijvoorbeeld
voor de uitreiking bij Jacobine op zondag. Fantastisch. Ik ben in
Vlaanderen bekender dan in Nederland door mediaoptredens en een tweewekelijkse
column in De Standaard, maar hopelijk krijgt het boek hier ook meer kans
als ik bekender word.’
Bent u tevreden met uw uitgeverij?
‘Als De Bezige Bij niet bij mij had aangeklopt en me nadrukkelijk had
uitgedaagd met de prikkelende vraag om voor een breed publiek te schrijven, had
ik dat publiek nooit bereikt. Terwijl ik het wel belangrijk vind dat filosofie
ook buiten de muren van de academie wordt gehoord.’
U gaf toch eerder boeken uit bij VUB Press en Acco?
‘Ja. maar dat waren academische boeken, vooral geschreven voor
vakgenoten. Die boeken worden niet gelezen door een breed publiek. Bovendien tellen
ze niet meer mee voor je academisch cv. Daar tellen alleen artikelen in
Engelstalige journals voor, dus dan
kun je je beter daarop concentreren – en om een breed publiek te bereiken
publiceren bij een brede publieksuitgeverij.’
De Bezige Bij hielp ook goed bij het bereiken van een breed publiek?
‘Absoluut. Om te beginnen bij de redactie. Ik heb als academicus toch de
neiging om overal veel referenties bij te plaatsen en ervoor te zorgen dat alle
finesses en nuances aanwezig zijn. Zij hebben meer gevoel voor een stijl die
aanslaat bij een breder publiek. Ik vond het heel vruchtbaar daarom met hen
samen te werken. En ook hun steun bij de lancering was heel waardevol.’
Heeft ook de boekhandel geholpen bij het bereiken van een breed publiek?
‘Ik
heb geen ronde gemaakt langs boekhandels, maar wat ik via de uitgeverij heb
vernomen was er echt interesse. Ik heb overigens niet vaak in boekhandels
opgetreden. In Gent, Brussel, Amsterdam en nog wat plaatsen, maar alles bij
elkaar niet zo vaak.’
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 3 feb)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten