De Zuid-Afrikaanse dichteres Antjie Krog nam gisteren de Gouden Ganzenveer in ontvangst. Podium publiceerde ter gelegenheid daarvan een bloemlezing uit haar drie non-fictieboeken: Hoe alles hier verandert.
'Haar poëzie is goed leverbaar', licht uitgever Joost Nijsen toe. 'Maar haar non-fictie is niet langer in druk. In januari spraken we in Kaapstad over de opties en kwamen we uit op een bundeling van autobiografische stukken. Binnen tien dagen had ze ons een overzicht gestuurd, met alle paginanummers, van de fragmenten die erin moesten plus een nieuwe introductie. Toen zijn we gelijk aan de slag gegaan om het boek tijdig te kunnen leveren – voorzien van sticker met "Gouden Ganzenveer".'
Hiermee is Podium de eerste uitgever die speciaal een boek uitbrengt ter gelegenheid van het uitreiken van de Gouden Ganzenveer. De prijs was in 1955 ooit opgericht door de Koninklijke Nederlands Uitgeversbond, maar wordt sinds 2002 uitgereikt onder auspiciën van een apart stichting. Toch geldt het informeel nog altijd als de oeuvreprijs van de Nederlandse uitgevers. Dat de Gouden Ganzenveer onder de huidige formule ieder jaar aan prestige wint, wordt onderstreept door de publicatie van Hoe alles hier verandert.
Nijsen: 'Wij hebben 2.500 exemplaren gedrukt. Na een spoedmailing vorige week hebben we er daarvan al 800 aan de boekhandel verkocht. Dat is mooi. Of de prijs ook een commerciële impact heeft, zal moeten blijken. Maar er is veel aandacht voor. Wij hebben een heel programma voor haar kunnen maken met interviews met onder andere NRC Handelsblad en De Correspondent, en een optreden in Spui25. Hopelijk zien nu veel lezers ook dat zij een geweldige non-fictieauteur is.'
Krog verkoopt als dichteres goed. 'Zij is ex aequo met Ingmar Heytze mijn bestlopende levende dichter. Wij verkopen altijd wel een paar duizend exemplaren van haar bundel.' Haar non-fictie deed het ook niet slecht, maar dat werd in het verleden door anderen gedaan, dus een precies beeld daarvan heeft Nijsen niet. 'Zij debuteerde als dichteres bij Atlas. Haar boek over de Waarheids- en Verzoeningscommissie zat bij Jan Mets. Later deden wij de poëzie en kwam al haar non-fictie bij Atlas terecht.'
De uitreiking gisteren in het Amsterdamse hotel The Grand was een 'geweldige' belevenis, vond Krogs uitgever. Zoals iedere laureaat van de Gouden Ganzenveer mocht zij een programma samenstellen. Dat resulteerde in enkele bijzondere optredens van haarzelf: een duet met Tom Lanoye uit diens toneelstuk Mamma Medea en – het hoogtepunt van de middag – een gezamenlijk optreden met de Duitse voordrachtskunstenaar Christian Kesten van haar eigen werk in het Nederlands, Duits en /Xam.
Van een controverse was niets te merken. En dat terwijl de Afrikaanstalige Krog een prijs kreeg die iemand bekroont voor diens 'grote betekenis voor het geschreven en gedrukte woord in de Nederlandse taal'. Nijsen: 'In eerste instantie was me dat niet opgevallen. Ik vind haar zo goed in het rijtje laureaten passen. Pa daarna realiseerde ik me: zij schrijft niet in het Nederlands. Ik praat ook meestal Engels met haar. En toch blijf ik het een mooie en originele keuze vinden, waarmee Nederland zich stiekem de grootste dichteres van Afrika toe-eigent.'
Zelf zei Krog in haar dankwoord dat het Nederlands, Vlaams en Afrikaans 'als tektonische platen over elkaar heen schuiven'. Onder druk van het Engels zoeken ze 'dringend toenadering tot elkaar'. Dat gebeurt door elkaar te prijzen, zoals met deze bekroning. Alle drie de talen hebben daar baat bij. Dat wil zeggen: zolang de toenadering 'niet uitdraait op conservatieve behoudzucht, maar op progressieve bevrijding'. Daarom 'zal dít ons afzonderlijk voortbestaan bepalen: de bereidheid ons aan te passen aan het vreemde'.
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 20 apr)
Meer Afrikaans op dit blog:
- Interview Willem Anker (2017)
- Interview Deon Meyer (2017)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten