Interview: Christiaan van Minnen van Index Poetry Books over de poëzieboekhandel in de Poëzieweek (Boekblad)

Christiaan van Minnen en Anne ter Beek openden afgelopen voorjaar in Leiden een poëzieboekhandel. De poëzieweek 2019 is de eerste voor Index Poetry Books, die inmiddels levensvatbaar is gebleken – toch geen evidentie voor een speciaalzaak in wat iedereen een moeilijk verkoopbaar genre noemt. 'Er zijn dagen waarop we voor meer dan 1000 euro poëzie verkopen.'

Hoe was je week?

'Hard werken. Vorige week schreven we ons namens [library supplier] Index Books, ons andere bedrijf, in op twee grote aanbestedingen. Dat zijn enorme exercities. Voor een grote Hogeschool die wij beleveren, hebben we een nieuw online bestelsysteem gemaakt. Die heb ik op Gedichtendag om vijf uur 's ochtends live gezet. Erg stressvol allemaal, maar gelukkig ging er niets mis. Dan is het heerlijk om daarna tijdens een poëzielunch heerlijk aan een lange tafel, met een broodje en een drankje, te kunnen luisteren naar poëzie. Zeker als er zo veel meer ontzettend geïnteresseerde mensen op af komen als we hadden verwacht.'

Wat hadden jullie georganiseerd op Gedichtendag?

'Wij hadden Vicky Francken te gast, de dichter van het poëziegeschenk van uitgeverij crU. Zij was hier samen met debutant Peter Prins en hun uitgever Nanne Nauta. Een mooie combinatie van een jonge gearriveerde dichteres en oudere mannelijke debutant – die bovendien werkt bij onze collega-poëzieboekhandel Perdu in Amsterdam, met wie wij hopelijk gaan samenwerken. Wij willen voor hun buitenlandse bundels inkopen. Wij kunnen die bundels mee laten sturen door de importeurs waar ons andere bedrijf toch al veel boeken besteld. Het hebben er bijna geen extra kosten aan, terwijl zij dan mooiere condities kunnen krijgen. En je moet het in de poëzie toch een beetje samen doen.'

Is de Poëzieweek voor Index Poetry Books hét hoogtepunt van het jaar?

'Een van de hoogtepunten, zou ik zeggen. We gaan in Leiden ook een festival opzetten met [het artistieke collectief] Fields of Wonder rond Midzomernacht. En de Poëzieweek van volgend jaar moet nog mooier worden. We willen dan een stadsbreed poëziefestival organiseren. Dat zit nog in de verkennende fase, maar veel neuzen zijn al de goede kant op gedraaid. Mijn droom is om ooit de grote openingsavond van de Poëzieweek, die steeds in Antwerpen plaatsvindt, naar Leiden te halen.'

Is het commercieel de belangrijkste week van het jaar?

'We hadden een evenement. Dat betekent altijd: veel mensen over de vloer. En veel mensen over de vloer betekent: veel verkoop. Ook de twee geschenken – van de CPNB en van uitgeverij crU – trekt mensen. Al kregen we het geschenk van Lanoye pas vrijdag binnen.'

Het officiële poëzieweekgeschenk kwam ná Gedichtendag binnen?

'Ja. Wij raakten verstrikt in het web van formulieren om lid te kunnen worden van de Koninklijke Boekverkopersbond, wat een voorwaarde is om de geschenken van de CPNB in te kopen. We hadden daar eerder aan kunnen beginnen, maar we verkeken ons op de complexiteit van de procedure. Maar goed, die horde is nu genomen – ook belangrijk om de Boekenbon te kunnen verkopen en innemen – en voor iedereen die donderdag poëzie kocht, hebben we het geschenk van Lanoye later apart gelegd.'

Is Index Poetry Books inmiddels levensvatbaar gebleken?

'Dat was het al vanaf het begin. We hebben immers gezegd: ook al komt er vijf jaar lang niemand een bundel kopen, dan blijft de winkel open. We vinden het leuk en belangrijk dat deze poëziewinkel er is en we kunnen hem financieren met de winst uit ons andere bedrijf. Bovendien kunnen we door onderlinge relatie de kosten laag houden.'

Hoe houden jullie de kosten laag?

'Ik had het al over de distributiekosten. De vaak dunne poëziebundels kunnen mee met de leveringen die we toch al krijgen. Maar ook personeelkosten zijn beperkt. We hebben maar twee dagen een betaalde kracht, die tegelijkertijd belangrijk werk verricht om de webwinkel te verrijken en zo steeds aantrekkelijker te maken. De rest van de tijd staat het personeel van ons andere bedrijf hier per toerbeurt.Het is heel makkelijk om bijvoorbeeld een stapel reclameringen van bestellingen hier achter de computer te doen. Zo rustig is het wel. En als het te druk wordt, kan dat alleen maar omdat de omzet van de winkel zo aantrekt. Dus ook dan wordt de inzet van het personeel terugverdiend.'

En de inkomsten zijn groter dan de uitgaven?

'Ja. De cijfers over 2018 zijn echt heel mooi. Er is een duidelijk opgaande lijn. Zeker in december. Poëziebundels zijn geweldige cadeaus. Als je iemand een roman geeft, zadel je hem op met een verplichting. De volgende keer wil je immers weten wat hij of zij van het boek vond. En dan moet die persoon hem helemaal hebben gelezen. Maar een bundel kun je altijd even oppakken, hier en daar wat lezen, kijken of je het mooi vindt. En als je het mooi vindt, kun je er altijd weer naar terugkeren. Terwijl: wie gaat een roman herlezen?'

Welke concrete cijfers horen hierbij?

'Er zijn inmiddels dagen waarop we voor meer dan 1000 euro poëzie verkopen. Dat vind ik heel wat, ook omdat poëzie zelden duur is. Ook buitenlandse poëzie niet. Anders dan reguliere boekhandels reken wij precies de prijs in ponden of dollars om en verhogen die alleen met 9% btw. Andere winkels verhogen de prijs meer, lijkt het. Er is in ieder geval geen transparantie over hun verkoopprijzen. En dan kun je voor 30 euro al met drie bundeltjes naar huis gaan. Ik vind dat heel belangrijk: om poëzie zo aantrekkelijk te maken voor studenten.'

(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 3 feb)

Zie ook:

- Index Books begint poëzieboekhandel (2017)