Wat zijn de heersende trends op het gebied van boeken?
Wat zijn de boekonderwerpen van morgen? Trendwatchers Martine Koelemeijer en
Donata van der Rassel brengen die voor uitgeverijen en andere geïnteresseerde
partijen in kaart. Zij richtten daarvoor Boektopia op.
Koelemeijer en Van der
Rassel, die beide een opleiding tot trendwatcher op de Rozenbrood Trendacademy
hebben afgerond, beginnen op de Frankfurter Buchmesse. De voormalige uitgever
gezin & gezondheid van Kosmos en oud-acquirerend redacteur spiritualiteit
van Gottmer bezoeken de beurs op donderdag en vrijdag en maken naderhand een
algemeen trendverslag. Dat bieden zij te koop aan aan uitgeverijen,
bibliotheken maar ook overkoepelende instellingen als CPNB of KVB-Boekwerk.
Het eerste Nederlandse
bedrijf dat zich exclusief richt op trends op het gebied van boeken, is
voortgekomen uit de behoefte van Koelemeijer aan iets anders. Zij was na ruim
twintig jaar in het boekenvak, voornamelijk als uitgever non-fictie, vorig jaar
toe aan een nieuwe stap. Pratend met Van der Rassel – die al langer als
trendwatcher werkte – ontdekte ze dat ze die kant van het uitgeefwerk niet
alleen erg leuk vond, maar dat ze er ook goed in was. Samen besloten ze deze
kwaliteiten ten dienste te stellen aan het boekenvak.
'In alle referenties die
ik kreeg als ik naar een andere baan ging, stond altijd dat ik goed kon
voorspellen welk boek zou gaan lopen', vertelt Koelemeijer. 'Ik kocht
bijvoorbeeld Broodbuik van William
Davis aan, omdat ik merkte dat we minder koolhydraten wilden eten en een
aversie tegen brood ontwikkelden. Maar als ik vervolgens overleg had met sales
en marketing kon ik nooit meer zeggen dan: ik vóél dat gewoon zo. Ik kreeg ook
gelijk: dit boek werd een succes. Maar ik kon dat gevoel niet onderbouwen.
Daarvoor had ik die opleiding nodig.'
Veel mensen – ook in het
boekenvak – denken dat trendwatchen iets is als: “Een fidget spinner is in,
laat ik daar een boek over maken”. Koelemeijer: 'Maar dat is trendspotting.
Trendwatchting gaat over het zien van vroege signalen in de markt en die in
verband brengen met de behoeften van mensen en de tijdgeest. Deze behoeften
sturen het consumentengedrag aan. Als trendwatcher breng je deze in kaart en
geef je context. Dit onderbouw je bovendien met cijfers en analsyses en dit
alles op een zeer visuele manier. Als ik deze kennis destijds had, had ik
bijvoorbeeld betere flapteksten kunnen schrijven: teksten die inspelen op de
trends in de maatschappij en behoeften bij lezers.'
Het is nu zaak het
boekenvak ervan te overtuigen dat trendwatch-rapporten – en op termijn
presentaties en workshops – meerwaarde hebben. Koelemeijer en Van der Rassel
hebben daarvoor al tests gedaan. Zo schreef Koelemeijer het afgelopen jaar
tijdens haar opleiding enkele artikelen voor Hebban en hielden zij beiden een
presentatie voor collega's en mede-zzp'ers in het boekenvak. Daaruit blijkt:
zien doet geloven.
Koelemeijer: 'Er zijn
grofweg twee reacties. De ene groep denkt dat je een glazen bol hebt en op
titelniveau kunt zeggen: koop dit boek en succes gegarandeerd. Maar wij zijn
geen scouts, hoewel we natuurlijk wel titels spotten. De tweede groep denkt dat
ze het zelf kunnen. Maar zoals gezegd: dat is eerder trendspotting. Wat wij
doen is op een strategische manier denken over de tijdgeest. Als je dit laat
zien en duidelijk maakt hoe je met meer focus op zoek kunt gaan naar titels en
een betere gesprekspartner wordt met agenten en andere uitgevers, werkt dat als
eye-opener.'
'Er is zeker interesse
voor Boektopia', kan Koelemeijer al zeggen. 'Er zijn al een aantal
offerte-aanvragen. Met name partijen rondom het boekenvak blijken hier klaar
voor te zijn – meer dan uitgevers zelf, die toch nog bang zijn dat wij op hun
stoel gaan zitten. Geïnteresseerde partijen zijn bijvoorbeeld stichtingen of
leveranciers. Nee, ik noem geen namen.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 22 sep)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten