donderdag 3 augustus 2017

Interview Sipke de Schiffart: wat betekent het voor een auteur als zijn uitgeverij failliet gaat? (Boekblad)

En toen ging zijn uitgeverij failliet: Friese Pers Boekerij/Noordboek. De Friestalige auteur Sipke de Schiffart is er laconiek onder. Het heeft hem weinig geld gekost en er bleek belangstelling voor zijn werk bij andere uitgeverijen. Het faillissement is wel een klap voor de Friese literaire cultuur, maar die zal ook deze tegenslag overleven. Daarvan is De Schiffart overtuigd.

Hoe bent u ooit bij de Friese Pers Boekerij terechtgekomen?
'De toenmalige redacteur vroeg mij in 2011 via de mail of ik bij hen een verhalenbundel wilde uitgeven. Dat werd Wat it is om bang te wezen.'

Was het een prettige uitgeverij om mee te werken?
'Het was prettig voor mij dat ik werd gevraagd. Ook was het fijn dat deze uitgeverij op een of andere wijze was verbonden aan de Leeuwarder Courant en een groot aantal huis-aan-huisbladen, waardoor er veel kon worden geadverteerd. Loze ruimtes in de kranten werden opgevuld met advertenties voor boeken. Het was daarentegen niet prettig dat ik in een laat stadium te horen kreeg dat ik verplicht was honderd exemplaren van mijn boek te kopen tegen inkoopprijs.'

Wanneer kreeg u door dat er wat mis begon te gaan?
'Misschien in zekere zin al toen ik onverwachts werd gedwongen om honderd exemplaren van mijn eigen boek te kopen.'

Had u last van uitblijvende betalingen?
'Na de uitgave van mijn boek ontving ik na verloop van tijd geen royalty’s meer. Opeens kwam er geen euro meer binnen, hoewel mijn boek nog in de winkels lag. Dat vond ik een beetje vreemd, maar ik heb er verder geen aandacht aan geschonken.'

Werd de telefoon nog opgenomen? E-mails beantwoord?
'Op dat moment had ik andere besognes. Wegens een ziekte en twee verhuizingen lag het schrijfwerk stil en daarom vond ik het niet nodig contact te zoeken met de uitgever. Achteraf zou je kunnen zeggen dat zowel de uitgeverij als ik ziek was, maar ik werd weer beter, de uitgeverij niet.'

Heeft u wel contact met andere auteurs van de uitgeverij?
'In mijn gesprekken met collega’s van de Friese Pers Boekerij was de uitgeverij geen belangrijk issue. Met andere schrijvers praat ik meestal over andere schrijvers, of, in het gunstigste geval, over het schrijven, het lezen, over boeken. Dat is amusanter en interessanter dan praten over het uitgeefproces. De meeste auteurs hadden overigens het zinkende schip reeds verlaten. De stemming omtrent het faillissement van de uitgeverij onder hen is dan ook gelaten. Voor zover ik dat kan nagaan, de laatste anderhalve maand heb ik bijna geen schrijver gesproken.'

Dacht u er toen al aan om een nieuw boek elders onder te brengen?
'Met de nieuwe eigenaren van de Friese Pers Boekerij – Simone en Arie Krijgsman, erg aardige mensen overigens – had ik afgesproken dat ik bij hen een roman zou uitgeven waarvan ik de eerste versie schreef in 2008. Terwijl ik bezig was met het uitwerken van die roman kreeg ik van een andere uitgever het verzoek een dichtbundel bij hen uit te geven. Daar heb ik toen voorrang aan gegeven. Dat was uitgeverij Hispel.'

Waarom is het volgens u misgegaan?
'Voornamelijk door de algehele malaise in de boekenbranche, denk ik.'

Wat betekent het faillissement voor u?
'Op zich niet veel, doordat ik het geluk heb dat er andere uitgeverijen zijn die mijn werk willen uitgeven. Ik heb ook de indruk dat ik er in financieel opzicht niet erg onder heb geleden.

Ik heb anders begrepen dat u een aanvraag had ingediend bij het Nederlands Letterenfonds. Zonder uitgeverij die deze aanvraag ondersteund, kwam u formeel niet meer in aanmerking.
'Na het faillissement van de Friese Pers Boekerij kon ik kiezen uit twee andere uitgeverijen. Ik koos voor Hispel. Zo loste dat probleem zich op.'

Bent u wel blij met de redding van de uitgeverij door Bornmeer van Steven Sterk?
'Ik vond het goed om te horen, maar ik was er niet of nauwelijks meer persoonlijk bij betrokken. Bornmeer ken ik vrij goed doordat veel van mijn literaire vrienden bij deze uitgeverij zitten, maar Steven Sterk ken ik alleen van naam. Hij of iemand anders van de uitgeverij heeft geen contact met mij opgenomen. Misschien zou het een goede uitgeverij voor mijn werk kunnen zijn geweest.'

Betreurt u het dat er wéér een Friestalige uitgeverij minder is?
'Dat is op zich natuurlijk betreurenswaardig. De Friese Pers Boekerij was ooit de meest begeerde uitgeverij voor Friese schrijvers. Het verdwijnen ervan is een klap in een slagenreeks, maar de Friese literaire cultuur is taai en zal nog wel een poosje op de been blijven.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 27 jul)

Geen opmerkingen: