Joost Nijsen - 'ABC van de literaire uitgeverij'

Joost Nijsen besluit het Abecedarium over de literaire uitgeverij, geschreven ter gelegenheid van het 15-jarig jubileum van zijn eigen literaire uitgeverij: Podium, met een citaat dat in meer non-fictieboeken thuis hoort. Hij vond het in het 82 jaar oude De uitgever en zijn bedrijf van J. Tersteeg: ‘Is hiermede nu alles van den uitgever en zijn bedrijf gezegd? Dit zou slechts in een omvangrijk boekdeel mogelijk zijn. (...) Zal dus nu de lezer, die zich spitste op een leidraad door alle détours van het vak, teleurstelling gevoelen? Hij wijte het aan zijn te hoge verwachtingen.’

Inderdaad had ik te hoge verwachtingen van ABC van de literaire uitgeverij. Ik had gehoopt dat Nijsen in zijn alleszins amusante en prettig leesbare boek minder aan de leek zou uitleggen waarvoor pre-empt vakjargon is, waarom interne subsidiëring belangrijk is of wat een Franse pagina is. Dat weet ik allemaal wel na zelf meer dan tien jaar het vak van dichtbij te hebben gevolgd. Ik had graag gezien dat Nijsen veel meer een voorschot op zijn mémoires had genomen, zoals hij in de inleiding zegt dat zijn boek soms óók is. Anekdotes had ik gewild. Bekentenissen. Een onbeschaamde blik achter de schermen. Liefst met naam en toenaam.

Maar helaas. Slechts een enkele keer biecht hij iets op. Dat hij inderdaad ooit gevraagd is om De Bezige Bij te leiden. Dat er A-, B- en C-auteurs zijn. Dat uitgevers vaak moeten bluffen. Of welke titels hij ooit heeft afgewezen: Het refrein is Hein van Bert Keizer, Wilde zwanen van Jung Chang en The Diary of Bridget Jones van Helen Fielding. Maar een diepe inkijk in zijn relatie met sterauteurs Ronald Giphart en Kluun? Of de reden waarom Manon Uphoff naar een andere uitgeverij is overgestapt? Daarvoor zal ik moeten wachten tot Nijsen daadwerkelijk zijn mémoires publiceert. Zo oud is hij nog niet, dus dat wachten zou nog wel eens twee decennia kunnen duren.

Overigens vond ik het interessant om Nijsens visie te lezen op al die rollen die ik in verleden en heden voor uitgeverij Podium heb gespeeld: lector, inval-redacteur, ghostwriter (van een boek van Ruud de Wild), freelancer, recensent en jurylid. Al had hij ook in deze lemma’s best persoonlijker mogen zijn. 

Joost Nijsen, ABC van de literaire uitgeverij, Podium 2012