Kees van Kooten auteur van het Boekenweekgeschenk? Dat nieuws – gisteren bekendgemaakt – had ik niet kunnen voorspellen. Niet omdat Kees van Kooten niet de meest literaire schrijver is en je je daarom kunt afvragen of hij wel past in het rijtje Boekenweekgeschenkauteurs sinds 1984, het jaar waarin de CPNB begon met de traditie om een literaire novelle cadeau te doen. Er zijn wel meer breuken met de traditie geweest. Denk aan Salman Rushdie's geschenk Woede uit 2002. Schrijven kan Van Kooten ook. Zijn opmerkingsgave en lichtvoetigheid getuigen van groot talent. Waarom de keuze voor hem me dan toch verbaast, is dat hij al jaren over zijn hoogtepunt lijkt te zijn. Zie ook deze recensie die ik 3,5 jaar geleden schreef.
Tijdloos ouderwets bevat alle elementen die Kees van Kooten al veertig jaar roem als schrijver hebben gebracht. Spitsvondige satire, stemmige jeugdherinneringen, treffende anekdotes. Toch is deze bundel met ‘negen bekentenissen’, zoals de ondertitel luidt, bepaald geen hoogtepunt in zijn oeuvre. Het gebrek aan kop en staart of een eenduidige toon wekken de indruk dat Van Kooten erop gokt dat de lezer alles pikt – zolang hij maar af en toe een aardige vondst voorgeschoteld krijgt.
Neem het verhaal ‘Blij Nederland’. Een korte beschrijving van de midgetgolf-baan van het uit de tv-programma’s van Koot en Bie bekende Ter Weksel loopt uit op een satire over de funeste invloed van het grote geld op ‘de pure lol, de eenvoud en de camaraderie’ van weleer. Maar na een paar bladzijdes blijkt het stuk vooral te bestaan uit herinneringen aan een midgetgolfmiddag in zijn jeugd. Het eindigt met een foto van een vervallen minigolfcomplex, Blij Nederland genaamd – voor de schrijver typisch voor de toekomst van midgetgolf.
Wat wil Van Kooten met dit verhaal? Hij heeft een paar grappen en ideeën rond een overkoepelend thema bij elkaar gebracht. Meer kan ik er niet van maken. Structuur en eenheid ontbreken volkomen.
In de rest van de bundel is het van hetzelfde laken en pak. Van Kooten schrijft over de ontmoeting met Wim van Est, het beschamende gedrag van een oud-Kamerlid in het vliegtuig, de plaatselijke boekhandel bij Van Kootens tweede huis in Frankrijk, de tekeningen van Sempé. En als je 180 pagina’s hebt doorgelezen, heb je het gevoel dat je een paar uur naar een aangenaam kletsende, maar alle kanten uitwaaierende oom hebt geluisterd zonder dat die iets te berde heeft gebracht wat je zal bijblijven.
(Eerder gepubliceerd in BOEK 2, 2009)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten