MAI SPIJKERS (UITGEVER PROMETHEUS BERT BAKKER):
‘Omdat succes veel energie kost, kan het ook te véél aandacht opeisen’
Twee miljoen verkochte exemplaren van Vijftig tinten grijs acht uitgever Mai Spijkers realistisch. Maar Prometheus viert het succes van E.L. James niet alleen. De boeken die in 2013 de omzet moeten maken verdienen nu alle aandacht. ‘Keep calm and carry on, zoals Churchill zei.’
U ligt momenteel zeker ver boven begroting?
‘James was niet eens in het budget opgenomen. Op 20 februari kende ik haar boek bij wijze van spreken nog niet – en begin maart had ik het. Maar ook zonder deze trilogie heb ik een heel redelijk jaar. Denk aan Kris Verburgh, De voedselzandloper. Jussi Adler-Olsen. Martin Bril. Jelle Brandt Corstius. Herman Brusselmans. Louise Fresco. Henk Wesseling. Tom Lanoye niet te vergeten, naar aanleiding van zijn Boekenweekgeschenk. James komt daar bovenop.’
De verkoop van Vijftig tinten grijs lijkt ook steeds harder te gaan. Begin augustus zat u op 400.000, twee maanden later al over het miljoen.
‘In de tweede helft van de zomer zat er een enorme versnelling in. In september vlakte het af op hetzelfde niveau, maar door alle aandacht groeit de verkoop sinds de tweede helft van oktober weer. Iedereen leest het omdat iedereen het leest – die wijsheid gaat steeds meer op, omdat steeds meer mensen het nu lezen. De nieuwsgierigheid groeit steeds meer. We zitten nu alweer boven de 1,2 miljoen.’
Wat is de grens?
‘Geen idee. Twee miljoen? In verhouding met de verkoop in Engeland zou dat kunnen. We hebben net de cassette uitgebracht en daar ook al een vierde druk van opgelegd. En er zijn nog genoeg mogelijkheden om de verkoop een nieuwe impuls te geven. Een mooie gebonden editie, de filmeditie.’
Hoe heeft u het een miljoenste exemplaar gevierd?
‘Elk record wordt in zo’n snel tempo verbroken dat wij continu vieren. Maar wat belangrijk is, is dat de onderstroom doorgaat. Dat je bezig blijft met nieuwe boeken, nieuwe plannen. Dit uitzonderlijke succes is in principe eenmalig, maar omdat succes veel energie kost, kan het ook te véél aandacht opeisen. Dat is niet goed, dat heb ik in het verleden geleerd.’
Wanneer?
‘Toen ik net begon met Prometheus was het jaar na het succes van De wetten van Connie Palmen best moeilijk. Ik heb het ook om me heen gezien: uitgevers die na een succesnummer in problemen komen. Gelukkig ging het in mijn geval snel weer beter dankzij de fusie met Bert Bakker.’
Merkt u ondanks het succes iets van het crisisjaar 2012?
‘Zeker. De crisis is ook nog niet afgelopen. Ik denk wel dat James helpt om hem te bestrijden. Door andere vrije tijdsbestedingen als de iPad ontstond er een sfeer van: een boek lezen is iets van het verleden. Dit boek laat veel niet-lezers zien hoe leuk die activiteit is. Het is nu de taak van het vak om die mensen vast te houden.’
‘Nee. Wij blijven een in essentie literaire uitgeverij met een sterke non-fictiepoot, waarin ook veel andere boeken passen. Toen ik veel Scandinavische successen om me heen zag, heb ik wel bewust gezocht naar iets in dat genre: Adler-Olsen, dat we toen voorbeeldig in de markt hebben gezet en waarvan we er inmiddels meer dan 600.000 hebben verkocht. Nu hoef ik niet nog een erotische roman.’
Terug naar de crisis: wat merkt u als uitgeverij ervan?
‘Boekhandels kopen voorzichtig in, waardoor ik de oplage moet aanpassen. En af en toe genoegen moet nemen met minder marge. We gaan niet minder uitgeven dan 200-220 titels per jaar. Je beperken biedt geen soelaas. Je moet ruimte houden om boeken te brengen die voorbij komen, nieuwe auteurs die zich aandienen, auteurs die met nieuwe plannen komen.’
Helpt E.L. James wel bepaalde segmenten te kunnen blijven publiceren? Volgens de ouderwetse interne subsidiëring.
‘Nee. Elk boek moet zelfstandig levensvatbaar zijn. Je moet een boek alleen uitgeven als er een markt voor is. Dat je soms achteraf moet vaststellen dat die er toch niet was, is een ander verhaal.’
Gebruikt u de E.L.James-miljoenen dan voor digitale experimenten?
‘Wij zijn niet het type uitgeverij voor dure apps. Wij geven boeken uit, waarvoor we een publiek proberen te vinden. Daar is ook nog steeds voldoende markt voor. We maken wel van iedere uitgave e-boeken, maar die dragen gewoon bij aan de omzet. Gestaag steeds meer.’
(Eerder gepubliceerd in Boekblad magazine 15, 2012)
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten