Het was alweer een paar jaar geleden. Uitgever Coen Verboom
van Kok rook marktkansen. ‘Men leest steeds meer fictie. Er is steeds meer
honger naar goede fictie –
klassiekers dus. Dan leek het mij een uitstekend idee om al dat moois dat ooit
is gemaakt maar niet meer verkrijgbaar is, weer uit te brengen.’ Zeker ook
omdat er een serie te bedenken was die paste bij de lange traditie van Kok in
het uitgeven van boeken over zingeving én romans.
Samen met de bevriende literair criticus Tjerk de Reus (voor
onder meer Friesch Dagblad) dacht hij
lang na over een naam voor een serie klassieke romans die zijn geschreven
vanuit de rijke christelijke spirituele traditie. De geweldenaars van Flannery O’Connor zou eind 2010 het eerste deel
worden. Later volgden onder meer Het
geschonden geweten van Graham Greene, Barabbas
van Pär Lagerkvist en uit eigen fonds De
tornado van B. Nijenhuis en Dood van
een non van Maria Rosseels.
Toch is Verboom teleurgesteld over de uiteindelijke keuze:
christelijke klassieken. ‘Sec “Klassieken” vonden we te algemeen. Het gaat om
de inspiratie vanuit het christelijke gedachtegoed. Maar dat is weer te lang om
erop te zetten. Toen werd dit het. Dat bleek belemmerend te werken voor de
algemene boekhandel. Die koopt geen christelijke klassieken in. De christelijke
markt alleen is te klein. Het publiek van christelijke boekhandels komt daar in
eerste instantie ook niet voor literatuur.’
O’Connor won postuum een National Book Award. Lagerkvist
kreeg de Nobelprijs voor literatuur. Maar ook Shushaku Endo en Lev Tolstoj, van
wie Kok in november Opstanding in
deze serie uitgeeft, hebben een onverdachte literaire reputatie. ‘Maar dat
mocht niet baten. Polare, Libris, geen algemene boekhandel heeft het ingekocht.’
Sinds de start verscheen ieder half jaar een nieuw deel in
een oplage van 2000 exemplaren. Na zeven delen overweegt Verboom de serie te
staken. Door het uitblijven van een onverwachte bestseller, maar zeker ook door
het concept: in de serie is slechts plaats voor een titel uit een land. Dat
beperkt de keuze van de samenstellers enorm. Voor het najaar van 2014 biedt Kok
de serie alleen nog een keer als set aan.
‘Het kan wel uit, hoor,’ zegt Verboom, ‘maar je kan er maar
een heel karige boterham van beleggen. Een nieuwe vertaling is daarom ook geen
optie. Door de vaak grote omvang wordt dat al snel te duur. Dat haal je er
nooit uit. Soms vielen daarom ook titels af, omdat Tjerk en ik de taal te
verouderd vonden. Tolstoj hebben we wel licht geredigeerd om die te
moderniseren, maar dat kun je maar tot op zekere hoogte doen.’
Ook voor marketing is simpelweg geen ‘gigabudget’ mogelijk,
zegt Verboom. ‘Je moet de boeken vooral aan de man brengen door de pers te
bewegen er artikelen over te schrijven. Dat is ook heel aardig gelukt, maar:
binnen het christelijk erf. Trouw
heeft het ook opgepikt. Maar de algemene markt heeft de serie niet goed gezien.
Dan blijven veel potentiële lezers toch onwetend van het bestaan van de
boeken.’
Verboom heeft er eens te meer van geleerd dat je voor het
uitgeven van klassieken een goede aanleiding nodig hebt. ‘Wij geven dit najaar
een box uit van drie titels van C.S. Lewis, omdat hij in november vijftig jaar
dood is. Dat slaat wel aan. En ik hoop dat in 2014 eindelijk de verfilming van Stilte van Endo uitkomt, waar al lang
sprake van is. Dat zal die titel zeker weer een zetje geven.’
(Eerder verschenen in Boekblad magazine, oktober 2013)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten