zaterdag 14 december 2013

Het uitgeven van klassieken (5): Niels Cornelissen van uitgeverij Boom over filosofieklassiekers (Boekblad)


Fenomenologie van de geest van Hegel kreeg in april fantastische besprekingen in de kranten’, vertelt adjunct-uitgever Niels Cornelissen van uitgeverij Boom. ‘Het is een hondsmoeilijk boek. Kost vijftig euro. En toch zijn er genoeg mensen die dat kopen. We zitten nu – half september – over de duizend verkochte exemplaren. De totale oplage was 3000. We maken bij klassieken altijd voorraad voor enkele jaren. Anders kun je de investering in productie en vertaling niet terugverdienen.’
Boom heeft drie reeksen klassieke filosofie. De oudste is Boom Klassiek, die in diverse gestalten al sinds de jaren 1970 bestaat. In 2005 begon de uitgeverij met Grote klassieken en in 2008 de Kleine klassieken, waarin veel oude titels goedkoop – onder de tien euro – opnieuw worden heruitgegeven. Daarnaast geeft reeksen uit rond een filosoof, zoals de Bibliotheek Descartes, en losse titels. Alles bij elkaar ontbreekt bijna geen enkele naam uit de geschiedenis van de filosofie.
Daar is een stabiele markt voor, merkt Cornelissen. ‘Je hoort klachten dat mensen minder lezen of minder goed opgeleid zijn dan vroeger. Dat cultuurpessimisme zien wij niet terug in onze verkoopcijfers. Er is een specifiek publiek dat de uitgaven trouw blijft kopen. We zorgen ook voor nieuw publiek door te investeren in een methode filosofie voor het voortgezet onderwijs en een variant van onze filosofiebank, waarin veel teksten zijn verzameld voor het universitair onderwijs, ook voor het VO te maken.’
Wel merkt Cornelissen dat series ‘een beetje uitgewerkt’ raken. Nieuwe titels in de vertrouwde vormgeving vallen niet meer op in het aanbod. Al geldt dat minder voor de serie Kleine klassieken, die een uitgesproken hippe vormgeving hebben. ‘René van der Vooren neemt steeds een teken of motief uit het tijdperk van de auteur, die hij update naar de moderne tijd. Zo slaat hij een brug tussen de zeventiende en de eenentwintigste eeuw. Het is subtiel, maar het werkt.’
Boom heeft een voorkeur ontwikkelt voor individuele uitgaven, die met evenementen goed onder de aandacht zijn te brengen – in de eerste plaats van de pers, dat feitelijk het voornaamste marketinginstrument van de uitgeverij is. ‘De boekhandel houdt ook klassiekers minder op voorraad. Neem Over de geest van de wetten van Montesquieu. Iedere kwaliteitsboekhandel zou zo’n essentiële titel in huis moeten hebben, maar het boek wordt niet vanzelfsprekend bijbesteld.’
Een ‘evenement’ betekent ook dat Boom titels die al eens zijn vertaald sneller opnieuw vertaald – ook gedreven door de trend dat het publiek tegenwoordig eerder het volledige werk wil dan een bloemlezing. ‘Een nieuwe vertaling maakt de verschijning van een klassieker nieuws. Het is daarbij wel lastig dat de subsidies, die je echt nodig hebt voor vertalingen, teruglopen. Nieuwe titels moet ik daarom soms even laten liggen. Maar dat is dan ook weer het voordeel van klassiekers: dat kan best.’
Aan de andere kant is het uitgeven van klassiekers evenzeer een kwestie van goed de actualiteit volgen. Door de economische crisis merkte Boom een groeiende vraag naar Het kapitaal van Karl Marx. Dat publiceerde de uitgeverij dus opnieuw. ‘Je moet ook goed luisteren. Ik hoorde op universiteiten dat er vraag was naar Fenomenologie van de waarneming van Maurice Merleau-Ponty, dat ook tweedehands moeilijk vindbaar was. Een heruitgave bleek toen een goed idee.’
(Eerder verschenen in Boekblad magazine, okt 2013)

Geen opmerkingen: