Moeder was liever clochard
Verdriet kan met vijftien jaar vertraging komen, schreef Auke Hulst in 2004 in Vrij Nederland. Nobody Knows van Hirokazu Kore-eda – toen net in de bioscoop – confronteerde hem met zijn eigen jeugd. Zoals de vier jonge kinderen in de film door hun onverantwoordelijke moeder werden achtergelaten in een flat, zo ging Hulst’ moeder er ooit vandoor met een nieuwe vriend – zonder hem en zijn drie broers en zussen iets te laten weten. Ze zochten het maar uit in het riante, maar vervallen en smerige huis in een Oost-Gronings gehucht. De film reet alle wonden open.
Ook zonder deze voorkennis geloof je onmiddellijk dat Kinderen van het Ruige Land autobiografisch is. De mengeling van emoties waarmee Hulst de jeugd van Kai beschrijft, voelt volstrekt authentiek. De schaamte om de blikken van de mensen op school en in het dorp. De pijn die de kinderen ontvluchten door zich te storten op honderden projecten. De trots, toch ook, op de vrijheid en de anti-burgerlijkheid die hun moeder hen meegaf. En uiteindelijk de doffe wanhoop als hun moeder definitief vervalt tot een leven als clochard in Frankrijk.
Het maakt Kinderen van het Ruige Land tot een schrijnende roman. Hulst is niet in de val van zoveel autobiografische schrijvers getrapt om alles zo compleet en eerlijk mogelijk te vertellen. Hij heeft precies voldoende distantie betracht en samengevat om zijn lezers daadwerkelijk mee te slepen. Soepel van scène naar scène door zijn jeugd glijdend, in een heldere, ritmische stijl waarin slechts af en toe fraaie metafoor past, weet hij de lezer zo iedere keer in slaap te sussen – ‘ach, zó ongewoon was het allemaal niet’ – om hem daarna weer hard in de maag te stompen. Fraai.
Auke Hulst – Kinderen van het Ruige Land (336 p.) – Meulenhoff, € 19,95, ISBN 978 90 290 8853 4
(Eerder gepubliceerd in BOEK 5, 2012)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten