Na de presentatie van het geschenkboek van de Literaire Lente van Kees van Kooten kun je je afvragen: hoe gegeerd zal het in maart zijn? Aan de 71-jarige auteur zal het niet liggen.
‘Dit is de verrekijker van mijn vader.’ Kees van Kooten hield hem donderdag zijn publiek in Amsterdam voor. ‘Ik behoor tot de generatie waarin in ieder huis een verrekijker aanwezig was. Het was fantastisch speelgoed. Als je hem omgekeerd voor je ogen deed,’ – waarop hij het voor deed – ‘zag je je moeder heel ver voor je staan. Zo deed je de eerste stap naar de buitenwereld toe: door je moeder op afstand te zetten.’
Over deze antieke verrekijker schreef Van Kooten het Boekenweekgeschenk 2013. De verrekijker is na Heldere hemel van Tom Lanoye vorig jaar het tweede Nederlandse geschenkboek dat boekverkopers ook in Vlaanderen cadeau geven. Tijdens de Literaire Lente, dit jaar van 16 tot en met 31 maart, krijgt iedereen het mee bij aankoop van 12,50 euro aan Nederlandstalige boeken.
Zouden net zo veel lezers voor De verrekijker naar de boekhandel gaan als tien maanden geleden voor Heldere hemel? Van Kootens roem in Vlaanderen is tanende sinds Wim de Bie en hij in 1998 stopten met het maken van tv-programma’s. Ook met zijn wekelijkse column in Humo is hij gestopt. Nog maar weinigen onder de dertig weten wie hij is. Er was donderdag dan ook vrijwel geen Vlaamse pers aanwezig in Amsterdam. [NB. Die was ook niet uitgenodigd.]
Ook zijn leeftijd houdt Van Kooten tegen om uitgebreid promotie voor zijn boek te maken in Vlaanderen. Oorspronkelijk was het plan om na de intensieve tour door Nederland tijdens de Boekenweek, die al op 24 maart afgelopen is, in iedere Vlaamse provincie in een bibliotheek op te treden. Nu houdt hij het bij een eenmalig optreden op de slotdag van de Literaire Lente in de Gentse Vooruit.
En De verrekijker is misschien wel erg Nederlands. Van Kooten vertelt over de vondst van een brief aan zijn vader waarin hem wordt gevraagd opheldering te verschaffen over een verrekijker die hij in de meidagen van 1940 heeft gevorderd – ook die brief liet hij gisteren zien. Vervolgens probeert hij te achterhalen wat er toen is gebeurd. Want zijn vader die steelt, dat gaat er bij Van Kooten niet in.
De enige, maar ook de beste reden om De verrekijker zeker te lezen, is dat Van Kooten een grappig en onderhoudende verteller blijft. Dat bleek uit zijn praatje bij de presentatie, waarin hij mijmerde over de goede oude tijd: hij wil een online besteld boek niet binnen een uur in huis hebben, hij wacht liever drie, vier dagen. ‘Die voorpret is helemaal verdwenen, maar die hoort er ook bij.’
En dat bleek ook uit het vijfeneenhalve minuut durende fragment uit De verrekijker dat Van Kooten voorlas. Dat ook al over zijn verlangen naar vroeger ging. Hij wil zijn bibliotheek niet vervangen door een iPad, waar alle teksten makkelijk op zouden pakken, zo vertelde hij. Het gaat hem niet alleen om de inhoud: hij is ook gehecht aan ‘de uithoud; aan al hun vertrouwde en zo geduldige ruggetjes’.
Jammer is het dan alleen weer dat de bovenste rand van De verrekijker een literaire agenda 2013-2014 bevat. Een mooi idee, dat ook fraai is uitgewerkt. Maar de nadruk daarvan ligt wel erg op Nederland. Een festival in Arnhem staat erin, de boekenmarkt in Deventer, tentoonstellingen in Den Haag, de Nederlandse Voorleesdagen enzovoorts enzovoorts. En voor Vlaanderen weinig meer dan de Boekenbeurs.
(Eerder gepubliceerd op Knack.be, 11 jan 2013)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten