Hugo Verkley
won de Brave New Books-prijs 2014. Uitgeven in eigen beheer beviel hem
uitstekend. Toch zoekt hij voor een volgend boek eerst een reguliere
uitgeverij.
"Wilma vertelde me dat ze zelfmoord zou plegen in 2016.
Zij is een van de zeventien dak- en thuislozen die ik portretteer in Straatgeheimen. Door de gesprekken met
mij wil ze nu wél doorleven. Ze werkt ook aan een eigen boek over haar leven.
Ze heeft zo veel ellende meegemaakt, daar zit zeker een heel boek in. Ik ga
haar daar bij helpen. Met die verandering ben ik al heel blij. De Brave New
Books-prijs en de verkopen, dat is alleen maar mooi meegenomen."
Hugo Verkley (1985) heeft veel succes met zijn
interviewbundel Straatgeheimen. De
afgestudeerd journalist en antropoloog die tegenwoordig voor Vluchtelingenwerk
Nederland werkt, verkocht sinds verschijnen in februari 2014 binnen een jaar
ruim 1600 exemplaren van zijn ontroerende verhalen. In november won hij de
Brave New Books-prijs voor beste uitgave in eigen beheer van het jaar.
Hoofdprijs: een media-campagne ter waarde van 15.000 euro.
"De dag van de uitreiking zeiden ze: luister vanavond
maar om 19 uur naar de radio", vertelt hij in de Utrechts werfkelder waar
hij woont. "Er stond al een uitzendschema klaar. Het spotje van tien
seconden was zo'n veertig keer in zes dagen te horen op radio 1, 2, 3, 4 en 6.
Daarnaast kreeg ik een paginagrootte advertentie in Vrij Nederland, en werd het boek gepromoot op Facebook en Bol.com.
Toen was het geld alweer op. Dat verbaasde me wel. Voor hetzelfde geld kun je
een leuk autootje kopen."
De prijs en de aandacht leverde hem honderd extra verkopen
op, schat hij. Is dat veel? Of juist teleurstellend? Het maakt Verkley niet
uit. "De prijs is vooral erkenning. Het vergroot mijn zelfvertrouwen: ik
kan dus echt schrijven. Het vergroot misschien ook mijn kansen bij uitgevers
bij een volgend boek. Dat ze echt geïnteresseerd zijn, dat het boek niet
onderaan de stapel beland. Maar het allerbelangrijkst voor mij is dat de
verhalen van de daklozen door nog meer mensen worden gehoord."
Straatgeheimein is
niet Verkleys eerste boek. Eind 2012 had Rozenberg Pers Estamos bien en el refugio Los 33 – De nasleep van de Chileense
mijnramp uitgegeven – zijn afstudeerscriptie, lichtelijk bewerkt tot een
toegankelijkere, journalistieke tekst. Hij had via Google gezocht naar
wetenschappelijke uitgevers. Rozenberg Pers toonde zich als eerste enthousiast,
daarom ging hij met het bedrijf in zee. Maar een bevredigende ervaring was het
allerminst.
"Het boek bleek alleen via de site van de uitgeverij te
koop. En je kon uitsluitend met creditcard betalen. Wie dat niet wilde, haakte
af. Via de boekhandel kon je het niet krijgen omdat Rozenberg Pers geen
aansluiting bij CB had. Dat hoefde niet, werd mij uitgelegd, omdat ze
wetenschappelijke boeken publiceerden. Ik weet ook niet hoeveel exemplaren er
zijn gemaakt of verkocht. Ik kan hem daar wel over mailen, maar dat levert nooit
wat op."
Conclusie: bij een volgend boek moest het anders. Toen Straatnieuws Utrecht Verkley, al jarenlang vrijwilliger bij de Sleep Inn, binnenhaalde
als medewerker en tegelijkertijd Het Catharijnehuis vroeg of hij een aantal
verhalen wilde maken over de klanten van deze dagopvang van dak- en thuislozen,
besloot hij een interviewbundel te maken. Portretten van ex-voetballer
Shiamkoemar of het onafscheidelijke duo Albert en Wijnand werden in verkorte
vorm voorgepubliceerd in het Straatnieuws.
"Ik heb eerst uitgevers benaderd, ook bekende. Sommige
waren enthousiast – De Graaff, Elikser – maar die vroegen er geld voor, de
eerste wel 2000 euro. Dat wilde ik niet. Ik deed toen een oproep op Facebook:
wie kent een platform waar je gratis je eigen boek kan uitbrengen? Zo kwam ook
Brave New Books voorbij. Ik heb heel bewust gekeken of hun boeken overal te
krijgen zijn. Ook in de boekwinkel. Broese had inderdaad een populaire titel
van dat moment. Die zag er mooi uit."
Verkley koos vooral voor BNB omdat hij alles zelf kon
bepalen en iedere schrijver zo nodig 24 uur na aanmelding al een boek af kan
hebben. "Nu kon ik Robin, een talentvolle kunstenaar en een van de
daklozen in mijn boek, een omslag laten maken dat ik echt mooi vond. Met het
Word-sjabloon kon ik goed uit de voeten. Ik heb een paar dagen geïnvesteerd om
de opmaak goed te krijgen. Nadat ik een exemplaar voor mezelf had besteld, heb
ik dat aangepast tot ik tevreden was."
Diensten op het gebied van redactie, vormgeving of marketing
heeft Verkley niet afgenomen. Dat kon hij zelf wel. En anders kende hij wel
mensen. "Ik ken genoeg journalisten die goed kunnen lezen. Ik kan ook wel
een persbericht schrijven." Maar als het had gemoeten, had hij best bij
BNB diensten in willen kopen. Zo prettig verliep het contact. "Elke keer
als ik een vraag had, stuurde ene Peter Paul meteen antwoord. Bij de
prijsuitreiking bleek dat de baas zelf te zijn."
Straatgeheimen
liep direct goed. Bij de boekpresentatie, waar burgemeester Jan van Zanen het
eerste exemplaar in ontvangst nam, was de eerste oplage van vijftig exemplaren
meteen weg. Sindsdien verkoopt Verkley, erg tevreden over de media-aandacht,
elke week een paar boeken. In de zomer bestelde Stichting De Tussenvoorziening,
waar ook de Sleep Inn onderdeel van uitmaakt, in één keer duizend exemplaren om
het als kerstgeschenk uit te delen.
Wat heeft de uitgave hem financieel opgeleverd? De kosten
zijn 100 euro voor het omslag, 30 euro voor duizend flyers, 100 euro voor de
productie van een e-boek en circa 500 euro voor alle boeken die hij weggaf.
Daarnaast gaf hij één euro voor ieder verkocht exemplaar aan Straatnieuws Utrecht. Maar dankzij de
laatste deal, waarbij hij via Brave New Books tegen een gunstig tarief in één
keer duizend exemplaren kon laten drukken, "heb ik er best wel aan
verdiend."
In totaal doneerde Verkley 2000 euro. "Daarvan
organiseren we nu een schrijfwedstrijd onder daklozen. Vijf schrijfcoaches
geven workshops bij instellingen. Zij helpen hen te schrijven over het thema
'Waar woont je hart'. Ze kunnen daar allerlei prijzen mee winnen, maar ik ben
nog bezig die gratis te regelen zodat er genoeg geld overblijft om bijvoorbeeld
voor iedereen een sjaal of een muts te kopen. Dan profiteren alle daklozen
ervan, want niet iedereen kan of wil schrijven. Zoals Wilma doet."
(Eerder gepubliceerd in Schrijven Magazine, nr. 2 2015)
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten