In minder dan anderhalf jaar hebben alle grote algemene boekenuitgeverijen titels ondergebracht in Kobo Plus. Alle seinen voor verdere groei staan daarom op groen, zeggen de verantwoordelijken van Bol.com en Kobo.
De strijd lijkt gewonnen. Moesten Product manager digital Joep Lucassen van Bol.com en country manager content Erik Rigters van Kobo voor Nederland en Duitsland een jaar geleden nog hard werken om de scepsis te bestrijden bij uitgeverijen, inmiddels proeven ze 'overtuigd enthousiasme' als ze hun rondje maken. 'We hoeven bij wijze van spreken niet meer te vragen of we meer titels mogen toevoegen', zegt Lucassen. 'We merken juist dat uitgevers soms harder willen dan de rechthebbenden waar zij toestemming van hebben.'
Wordt het aanbod ook recenter? Een jaar geleden was 10% van het aanbod maximaal een half jaar oud.
Lucassen: 'Ja. Uitgevers verkorten hun window. Begonnen ze soms met titels die al een jaar oud zijn, tegenwoordig is dat drie maanden. Titels als de biografie van Gordon, De heilige Rita van Tommy Wieringa of de nieuwe Nicci French zaten al snel na verschijnen in Kobo Plus. Van alle e-boeken die minder dan drie maanden uit zijn, is 37,5% bij ons te lezen. Van titels tussen de vier en zes maanden oud is dat 34,7%. Dat is niet veel lager dan de percentages uit andere leeftijdscategorieën. Van het aantal titels dat minstens vijf jaar oud is, hebben wij 51,5%.'
Hoe verhoudt het aanbod zich met dat van Bibliotheek.nl?
Lucassen: 'Hun aanbod is ook groter en recenter geworden. Maar wat je uitgevers vaak ziet doen is een getrapte lancering: eerst de titel los een kans geven, dan bij Kobo Plus en daarna ook bij de Bibliotheek.nl. Waar wij het echter vooral op winnen, is de enorme gebruiksvriendelijkheid van Kobo Plus. Ons systeem van aanbevelingen, het leesgemak, het voordeel dat je een titel zo lang op je leesplank kunt laten staan als je wil, de mogelijkheid om maandelijks op te zeggen – daar krijgen we allemaal heel goede feedback van klanten op.'
Hoe verhoudt de groei van het aanbod zich tot de groei van het aantal lezers?
Lucassen: 'Het doorslaggevende argument voor lezers is nog steeds het aanbod. Opzeggers geven dat als voornaamste argument: dat ze titels missen. Dus hoe meer titels wij hebben, hoe aantrekkelijker het daarom wordt voor hen. Dat gaat niet per se om de allernieuwste titels. Klanten zijn bijvoorbeeld door het verschijnsel dat een film eerst in de bioscoop is te zien en pas daarna op dvd of tegenwoordig Netflix, gewend dat er een vertraging zit. Ze kunnen daarom ook teleurgesteld zijn dat echte backlisttitels ontbreken.'
Rigters: 'Je kunt dat ook omdraaien. Wij zien dat oude titels, die echt amper nog verkopen, bij ons een tweede leven krijgen. Mensen stuiten op die titel, zijn verrast en beginnen te lezen – terwijl ze er los niet meer voor zouden willen betalen. Nee, ik kan geen voorbeelden geven. Het geldt echt voor duizenden boeken. Als ik een paar titels zou noemen, zou dat het fenomeen zelf tekort doen.'
Maar nogmaals: wat betekent de groei van het aanbod voor de groei van de klanten?
Lucassen: 'Dat gaat eigenlijk steeds sneller. Zeker sinds eind 2017 gaat het hard. Je zou zeggen: na de lancering wil een grote groep het eens proberen, daarna zwakt het af. Maar tot mijn verbazing zie ik zelfs dat we sinds week 15 van dit jaar iedere week meer nieuwe klanten krijgen dan in dezelfde week vorig jaar. Het groeit heel hard door.'
De bovengrens is duidelijk nog niet bereikt.
Lucassen: 'Nee. Ik denk dat er juist nog veel potentieel is. Ik sprak op de Libelle Zomerweek met klanten. Heel enthousiast over ons product, maar zij vertellen mij ook doodleuk dat ze daarnaast 4000 boeken op hun computer hebben gestaan. Dat versterkt mijn geloof dat er nog ongelooflijk veel ruimte is.'
Jullie zeggen altijd dat Kobo Plus het illegaal lezen tegengaat. Zijn daar inmiddels harde cijfers over?
Rigters: 'Dat is nog steeds een onderbuikgevoel, omdat het heel moeilijk is om hard te maken. Er is domweg geen betrouwbare schatting te maken over het aantal illegale leesuren. Dus vermindert Kobo Plus dat? Onmogelijk te zeggen. We hebben het een paar keer gevraagd in enquêtes, maar hoe eerlijk zijn dan de antwoorden? GfK vroeg het ook, maar is daar helaas mee gestopt. Wij gaan hen vragen dat opnieuw te doen.'
Lucassen: 'We hebben wel twee indicatoren voor de afname van illegaal lezen. Ten eerste: de bestelhistorie van nieuwe gebruikers van Kobo Plus. 60% had 0 euro uitgegeven aan e-boeken in de twaalf maanden ervoor, 25% had geen enkel boek gekocht, ook niet op papier. Kennelijk waren ze wel vertrouwd met digitaal lezen, maar kochten ze niets – in ieder geval niet bij ons. En nu betalen ze wel voor Kobo Plus. Ten tweede: het aantal mensen dat een e-reader aanschafte maar daarna nooit e-boeken kocht. 75% kwam nooit meer terug als klant. Dat hebben we terug weten te brengen tot 55%. Dat is nog te hoog, maar toch.'
Hoe ontwikkelt met de groei de kannibalisatie zich op andere edities van dezelfde titel?
Lucassen: 'Die is onverminderd laag. We hadden gedacht: er gaat 50% van de losse e-boekverkoop per titel af. Dat is vanaf het begin veel minder. Klanten ontdekken juist de voordelen van ons ecosysteem en bestellen dan ook af en toe een losse titel. De markt voor e-boekverkopen blijft ook groeien. De kannibalisatie op papieren boeken hadden we lager ingeschat, omdat mensen boeken cadeau blijven geven. Ook dat is minder het geval dan gedacht. We boeken dus additionele omzet. En omdat Kobo Plus elke maand groeit, groeit ook die additionele omzet.'
Hoe zijn de experimenten met de Kobo Originals van Linda Jansa en Willem Asman uitgepakt?
Rigters: 'We zijn ontzettend tevreden over de resultaten. Het tweede deel van Willem Asmans Rebound-serie – waarvan het eerste deel hem nu de Gouden Strop heeft opgeleverd, wat geweldig is – was enkele weken eerder in Kobo Plus te lezen. Linda Jansma had een serie In naam van de vader, die in vier aflevering online kwam. Alle delen hebben vlak nadat ze beschikbaar kwamen in de Kobo Plus-top 20 gestaan.'
Maar er is nog altijd geen vervolg op deze acties aangekondigd.
Rigters: 'Er lopen nu zes projecten, die allemaal nog dit jaar zullen verschijnen. Het eerste nog voor de zomervakantie – begin juli, om precies te zijn.'
Met name de exclusiviteit van Jansma riep veel weerstand op bij boekhandels. Merkten jullie daarom aarzeling bij uitgevers om Kobo Originals te leveren?
Rigters: 'Misschien op dat specifieke moment in het najaar. Het heeft geleid tot een moment van bezinning – bij alle betrokken partijen, ook bij ons. Maar per saldo heeft het geen nadelige gevolgen gehad voor het opzetten van nieuwe projecten.'
Wat zijn jullie andere plannen met Kobo Plus voor de komende periode?
Rigters: 'Alle seinen voor verdere groei staan op groen. Het belangrijkste is daarom nu het voortdurend verbeteren van de klantervaring. We hebben een hele boel dingen verzameld, veelal met technische achtergrond. Bijvoorbeeld: de zicht- en vindbaarheid van het aanbod. Dat kan beter, vinden wij. We hopen dat al die verbeteringen snel zijn doorgevoerd.'
Zie ook deze interviews uit 2017:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten