donderdag 25 april 2013

Adriaan van Dis - 'Tikkop' (BOEK)



Mulder is terug. In 2008 introduceerde Van Dis de gedistingeerde, onthechte zestiger in De wandelaar. Een zwerfhond, die hem volgde na een brand in een huis vol illegalen, dwong Mulder zich toen actief te bekommeren om de armoedzaaiers van Parijs. In Tikkop bezoekt hij zijn oude – blanke – vriend Donald in een Zuid-Afrikaans vissersdorp. Veertig jaar geleden streden ze samen tegen het apartheidsregime. Nu zoeken ze een plaats in het nieuwe Zuid-Afrika.
Van Dis nieuwe roman is op geen enkel manier een vervolg op De wandelaar – behalve in hoofdpersoon en thematiek. Mulder blijkt inderdaad zijn les te hebben geleerd. Voortdurend doet hij zijn best zich te gedragen naar zijn principes en niet naar zijn intuïtie. Hij daalt wél af naar de haveloze krotten van de zwarte vissers. Hij dwingt zijn blanke buurvrouw een aan tik verslaafd skollie mee naar de stad te nemen. Hij geeft het joch zelfs geld. ‘Heb ik weer een vijand minder’, relativeert hij later zijn goedheid.
Opnieuw zoekt Van Dis ook een manier om maatschappelijke betrokkenheid te uiten. Deed Mulder er goed aan zich als Nederlander in te laten met de vrijheidstrijd in een ander land? Of deed hij het alleen maar uit liefde voor Cathérine en zucht naar avontuur? Wat heeft hij te zoeken in het nieuwe Zuid-Afrika? En – zo observeert hij – wat moet Donald nog in het vakantiedorp van zijn jeugd dat door al het geweld al lang niet meer zo idyllisch is als vroeger? Kunnen ze samen een zwarte tikkop redden of moet hij dat zelf doen?
Van Dis geeft geen gemakkelijke antwoorden. Die bestaan ook niet. Wel heeft hij zijn eigen worsteling met het land dat hem al zo lang fascineert, vormgeven in een lichtvoetig en pakkend verhaal. Bij wijze van bonus toont hij de schoonheid van het Afrikaans – een taal waarin Van Dis ooit afstudeerde. ‘Daar is geen ander manier om kos op die tafel en klere aan die lyf te kry nie.’ Heerlijk om hardop voor te lezen.

Tikkop (224 p.) Adriaan van Dis Augustus (9789045702445, € 17,90)
(Eerder gepubliceerd in BOEK 5, 2010) 

Zie ook:

Geen opmerkingen: