De nieuwe roman van Allard Schröder opent met een beschrijving van een rivier. Een beekje dat groeit en kolkt en dan statig naar zee meandert – het punt waar zich bij het stadje A*** een zijtak afsplitst: een dode arm. Nog geen pagina telt het hoofdstuk. Bijna niets dus in vergelijking met de 570 pagina’s van het hele boek. Maar het beeld is bepalend voor De dode arm.
Het leven van de lethargische Ernst Elfkind Coltersteen is in alle opzichten een dode arm. Hij is als onecht kind een zijtak van een eerbiedwaardige familie die zich nooit zal voortplanten. De kinderen die hij krijgt zijn geen van allen levensvatbaar. Maar ook zijn leven zelf is een dode arm: hij onderneemt weinig, en wat hij onderneemt leidt tot niets. Strijd met zijn familie, dat is het enige wat hem enigszins voortdrijft.
Schröder beschrijft dit leven als de grote Europese rivier uit het eerste hoofdstuk. Van zijn vroegste jeugd tot aan zijn dood volgt hij meanderend de wederwaardigheden van Coltersteen die veel meer met de grote geschiedenis te maken heeft gehad dan het aanvankelijk lijkt. De Tweede Wererdoorlog, de revolutionaire jaren zestig, de recente neoliberale boom: alles is van invloed op de hoofdpersoon.
Maar dat is niet waar Schröders ingetogen beschrijvingen van de raadselachtige ontmoetingen in Coltersteens leven de aandacht op vestigt. Dat is steeds weer die dode arm, die meer dan alleen een genealogische metafoor is. Almi, de personificatie van zijn zalige onschuld, verdrinkt in de dode arm van A***. En alle ongrijpbare, donkere mentoren in zijn leven hebben een dode arm.
Zo staat de dode arm in deze moeilijk te veroveren maar uiteindelijk rijke en meeslepende roman ook symbool voor wat Coltersteen mist in het leven.
Allard Schröder - De dode arm (570 p.) – De Bezige Bij, € 29,90, ISBN 978 90 234 7716 7
(Eerder gepubliceerd in BOEK 2, 2013)
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten