Wie wint de AKO
Literatuurprijs 2014? Het is niet te voorspellen wie de jury aanwijst. Tenzij
je afgaat op wat juryleden in het openbaar schreven. Dan wint waarschijnlijk
Stefan Hertmans. [UPDATE: En inderdaad hij won.]
Zo lang er grote literaire prijzen bestaan, wijzen de media
van tevoren een favoriet aan. Dat gebeurt op basis van eigen voorkeur,
verkoopcijfers, analyses over wie aan de beurt zou zijn, juryrapporten of een
combinatie daarvan. Helaas, het zijn slagen in de lucht. De jury beslist welk
boek hun collectieve voorkeur heeft. Dus alleen wat de juryleden publiekelijk
hebben laten weten over hun persoonlijk oordeel is een goede indicator welk
boek donderdag aanstaande in Den Haag de hoofdprijs ontvangt.
Natuurlijk mag de jury niet uit de school klappen. Maar
juryleden zijn vaak als criticus verbonden aan een krant en tijdschrift, waar
ze romans, verhalenbundels of literaire non-fictie bespreken die ze later op de
shortlist zetten. Dat geldt zeker dit jaar met Toef Jaeger (NRC Handelsblad),
Joost de Vries (De Groene Amsterdammer), Daniëlle Serdijn (De Volkskrant) en
Veerle vanden Bosch (De Standaard). Karl van de Broeck (ex-Knack) is het enige
jurylid dat niet op geregelde basis boeken bespreekt.
Wat hebben zij geschreven over de genomineerde boeken? Ter
herinnering: de kanshebbers op de AKO Literatuurprijs 2014 zijn – in
alfabetische volgorde:
- Voor jou van K. Schippers
Toef Jaeger schreef over Stikvallei van Frank Westerman,
dat ze vier ballen gaf. 'Schitterende verhalen'. En: 'geslaagd boek'. Anders
dan eerder werk stond zijn ijdelheid hem niet in de weg. 'Bevlogenheid staat
voorop.' Maar zij verwijt hem ook hinderlijke mooischrijverij.
Joost de Vries besprak de drie delen van Guus Kuijers De
bijbel voor ongelovigen. 'Een originele, literaire onderneming die zijn weerga
niet kent', vond hij. En: 'De leukste boeken die ik de afgelopen tijd las'.
Vooral de spot en twijfel die uit Kuijers bewerking spreken maken de reeks zo
literair. Over Stikvallei was hij een stuk minder enthousiast. Met het
onderwerp heeft Westerman 'goud in handen'. Maar hij verwijt hem
'ongeconcentreerd' en 'soms behoorlijk ongeïnspireerd schrijven'. Bovendien zet
hij zijn thematiek – hoe ontstaan mythes – te zwaar aan.
Daniëlle Serdijn gaf Zeer helder licht van Wessel te
Gussinklo de maximale vijf sterren. 'Laat zich vanaf de eerste pagina's kennen
als een klassieker.' En: 'Deze roman is een tiran. Maar een heerlijke tiran.' Voor
jou van K. Schippers gaf ze vier sterren. Best veel dus, maar erg expliciet is
haar lof niet. Eerder routineus: 'Voor jou is een eerbetoon aan
geestverwanten, geschreven in de relaxte stijl die Schippers eigen is. Losjes
en vanzelfsprekend. Als altijd', besluit ze haar stuk.
Dit zegt nog weinig. Maar: vier juryleden publiceerden eind
vorig jaar hun top 3 van 2013. En laat nu alle genomineerde boeken, met
uitzondering van Te Gussinklo, in dat jaar zijn gepubliceerd. Wat blijkt dan?
Stefan Hertmans behoorde voor Vanden Bosch en Serdijn tot de allerbeste boeken
van het kalenderjaar. Geen van de andere genomineerden viel die eer te beurt.
Jaeger en De Vries prefeerden Arnon Grunberg respectievelijk Arie Storm –
boeken die de shortlist niet eens haalden.
Alles bij elkaar is dat nog steeds te weinig informatie om
met zekerheid het boek aan te wijzen dat donderdag de 50.000 euro krijgt. Maar
het meeste enthousiasme lijkt er in de jury voor Hertmans te zijn. En het
minste voor Westerman, gezien de toch wat zuinige lof voor hem in twee
recensies. De outsider is Te Gussinklo, omdat zijn roman mogelijk in 2014 in
verschillende eindejaarslijstjes kan opduiken.
(Eerder gepubliceerd op Knack.be, 10 nov)
PS. Mijn persoonlijke favoriet is Frank Westerman, maar juist zijn boek lijkt niet genoeg steun te hebben in de jury.
PS. Mijn persoonlijke favoriet is Frank Westerman, maar juist zijn boek lijkt niet genoeg steun te hebben in de jury.
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten