Eigen beheer-uitgave 'Grachtenhuizen' haalt derde druk (Boekblad)

Fotograaf Arjan Bronkhorst heeft gisteren de derde druk opgelegd van zijn foto-boek Grachtenhuizen. Hij gaf het in eigen beheer uit nadat uitgevers 'het niet aandurfden'.

Het meer dan vierhonderd pagina's tellende Grachtenhuizen bevat ongeveer 350 foto's van bijzondere interieurs van een aantal Amsterdamse grachtenpanden. Het groot formaat boek (24 x 30 cm) met teksten in het Nederlands en Engels van Marc van den Eerenbeemt en Koos de Wilt kost 49,50 euro. Desondanks is het een 'ongelooflijk en onverwacht succes', aldus Bronkhorst. Precies een jaar na verschijnen zijn al bijna 6.000 exemplaren weggegaan. Als de derde druk van de persen rolt zijn er straks 8.000 in druk. Voor de decembermaand verschijnt er tevens in gelimiteerde oplage een speciale editie in een linnen ‘slipcase’ met een fotoafdruk. Verkoopprijs: 89,50 euro. 

'Rond de boekpresentatie kreeg ik enorm veel aandacht,' vertelt Bronkhorst. 'BNR vroeg me 3 dagen voor de presentatie al voor een live-radiointerview. Het Financieele Dagblad wilde de primeur in de zaterdagkrant. Ik zat zelfs bij Hart van Nederland. Dat publiek bereik je normaal niet met erfgoedhuizen. Toen was binnen drie weken de eerste druk uitverkocht.' Dat Grachtenhuizen ook daarna goed is blijven lopen, verklaart hij uit 'het binnenkijkgevoel: alleen als je 's avonds langs de grachten loopt, kun je iets van de grootse weelde van de binnenkant zien. Meestal blijven deze privéhuizen, die tot de mooiste van Nederland behoren, gesloten.'

Ook de persoonlijke aandacht die de fotograaf in het boek heeft gelegd moet hebben bijgedragen aan het succes, denkt Bronkhorst. 'Dit boek komt uit mijn tenen. Alle aspecten van het boek moesten in orde zijn. De fotografie, maar zeker ook de 20.000 woorden die in het boek staan. Tot het voorwoord van burgemeester Eberhard van der Laan aan toe. Dat merken mensen: ik krijg hele dankbare mails. Heel bijzonder. Het zou daarom ook een ware uitdaging zijn voor mij om een soortgelijk boek te maken over Londen of Parijs, zoals me wel gevraagd is. Dan zou het toch eerder een Taschen-boek worden. Hoe mooi de boeken van Taschen ook zijn: je bladert ze door en koopt ze niet, omdat er net iets mist. Ik zou het anders willen doen.'

Die persoonlijke aandacht is ook de reden dat Bronkhorst uiteindelijk niet met een uitgeverij in zee is gegaan. 'Uitgevers denken in formats. Is het een gelikt interieurboek? Nee. Een gids? Ook niet. Een historisch boek? Nee. Ik wilde mijn idee ook niet aanpassen aan die formats. Dan zeiden uitgevers: moet er niet een soort paspoort van ieder huis bij? Of standaard een foto van iedere buitengevel? Nee. En omdat ik het zó graag wilde maken zoals het mij voor ogen stond, heb ik het maar zelf gedaan. Met als resultaat dit enorme boekwerk van meer dan 400 pagina’s in full-color.'

De uitgave kostte hem een investering van tienduizenden euro's – alleen al aan de eerste druk van 3.000 exemplaren. 'En moet je alle uren die ik erin gestopt hebt, meetellen tegen een commercieel tarief? Ik vind van niet,' zegt Bronkhorst. 'Ik vond dat ik dit boek moest maken, als ode aan deze bijzondere huizen. Ik vond het ook leuk om te doen. En ik had het geld op de bank staan. Anderen kopen er misschien een auto van. Die schrijf je af en dan is het weg. Ik heb nu een investering gedaan in mijn werk. Ik heb er inmiddels ook aan kunnen verdienen. Ik kan daarom  uit eigen middelen de derde druk financieren.' 

De meeste exemplaren van Grachtenhuizen verkocht hij via de boekhandel. 'Het meeste natuurlijk in Amsterdam, maar ook in 't Gooi loopt het erg goed. Eigenlijk wordt het boek in heel Nederland verkocht. Boekwinkels bestellen gewoon via CB. Hier en daar benader ik een boekhandel met de vraag of ze posters willen ophangen of volume willen maken. Dan zie je gelijk dat het werkt. Als boekwinkels het boek in de winkel hebben liggen wordt het verkocht, gegarandeerd. Het leuke is dat de boekhandel er goed aan verdient en kopers mij tegelijk vragen: waarom is het zo goedkoop?'

De tweetalige uitgave maakt Grachtenhuizen ook interessant voor de buitenlandse markt. En dan niet alleen toeristen in Amsterdam. Bronkhorst verkoopt het boek nu via de webshop van zijn eigen uitgeverij aan klanten tot in de VS en Australië. Vooral in Duitsland is de belangstelling groot: nadat Der Spiegel er aandacht aan besteedde, kreeg hij honderden bestellingen – ook van boekhandels. Het mooiste zou zijn als het boek ook over de grens kon worden gedistribueerd. Bronkhorst bezocht daarom vorige maand de Frankfurter Buchmesse.

Hetzelfde geldt voor nieuwe projecten. Bronkhorst richtte voor zijn boek uitgeverij Lectura Cultura op. 'Een kleine uitgeverij gespecialiseerd in boeken en andere media op gebied van kunst en cultuur', omschrijft de uitgeverij zichzelf online. Dat suggereert dat Bronkhorst meer uitgaven wil maken. 'Ja. Met mijn eigen werk in eerste instantie, maar ik zie ook wel eens werk van collega's – heel goede fotografen – waar ik interesse in heb. Er zijn in ieder geval voldoende ideeën voor nieuwe uitgaven.' 

Zie ook: www.grachtenhuizen.org. Vanaf 18 november is een aantal foto's uit de serie Grachtenhuizen te bezichtingen in het Amstel Hotel. Eerder wijdde het Amsterdam Museum een expositie aan het fotoserie.

(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 6 nov)

Zie ook:
- Mary Go Wild: in eigen beheer uitgegeven boek wordt boekhandel en uitgeverij