De kookboekenhype in Vlaanderen nadert zijn einde. Wie als kookboekenuitgever wil overleven moet nieuwe tv-blockbusters hebben of kunstkookboeken maken. Dat zegt uitgever Tony Le Duc van Minestrone Culinaire Uitgeverij.
Een kwart van de verkochte boeken op de Boekenbeurs is deze weken een kookboek. In de Vlaamse top 100 stonden vorige week vier kookboeken: twee keer Jeroen Meus en een keer Piet Huysentruyt en Pascale Naessens. Maar de hype loopt op zijn einde. Dat hoort kookboekenuitgever Tony Le Duc van zijn collega’s. ‘Ze merken het nu al, maar volgend jaar gaan er echt klappen vallen. De uitgevers met een groot fonds geven minder nieuwe auteurs een kans. Maar vooral bij uitgeverijen met af en toe een kookboek, zoals Borgerhoff & Lamberigts, gaan klappen vallen.’
De hype is ontstaan door de tv. De grote zenders VRT en VTM zenden dagelijks kookprogramma’s uit. Er is met Njam! zelfs een (digitale) 24-uurszender over koken gekomen. Het publiek wilde en masse de boeken van de Bekende Vlamingen geworden koks – liefst met handtekening, getuige de lange rijen op de Boekenbeurs. ‘Uitgevers zijn er toen massaal op het kookboek gekomen. Toen ik in 2004 begon als uitgever, was er nog ruimte voor mij. Nu zou dat niet meer kunnen. Maar kookboeken zijn geen verzamelproduct. Je hebt er tien, twintig, dertig en dan heb je er wel genoeg.’
Kookboekenuitgevers zullen ook niet terugvallen op een ‘normaal’ niveau, voorspelt Le Duc. ‘De boeken onder de vijftien euro zijn binnen drie jaar vervangen door iPad-apps en recepten die online zijn geraadpleegd. Dat is een flink stuk van de markt. Het enige wat blijft zijn boeken rond tv-figuren, maar dat zijn er per definitie nog maar een paar. En boeken die eigenlijk kunstboeken zijn, boeken waarmee je kunt pronken op de salontafel. Dat zie je bijvoorbeeld aan resturantboeken: 80 procent zijn alleen maar luxe visitekaartjes van de kok, alleen die boeken die een bijzonder document zijn geworden, op mooi papier gedrukt, met veel zorg vormgegeven, verkoop je ook elders.’
Zelf legde Le Duc zich vanaf het begin al toe op boeken met een blijvende waarde. Vanaf 2004 was dat de trilogie De basis, Het product, het gerecht, uitgeven onder de naam Homarus, waarvan er in vier talen inmiddels 290.000 exemplaren zijn verkocht. En sinds 2008 maakt hij onder de naam Minestrone uitgaven met een hoog kunstboek-gehalte. Bijvoorbeeld het magazine Kook ze, waarvan zeven delen zijn verschenen. ‘Het laatste deel heet “Kook ze niet”. Het gaat over allerlei andere technieken dan koken: van conserven opentrekken tot marineren. En het is een knipoog naar het overaanbod van kookboeken.’
Groot is de markt niet voor de producten van Minestrone. ‘Van Kook ze heb ik de oplage omlaag gebracht: van 4500 naar 3500 exemplaren nu. Na een jaar heb ik daarvan 3000 verkocht. Ook op de Boekenbeurs verkoop ik die niet echt – eerder online, waar de belangstelling na de media-aandacht die ik gelukkig veel krijg meteen te merken is. Ik kan dat financieren door commerciële producten te maken zoals een kookboek voor KitchenAid. Volgens mijn principes, maar wel met een startoplage van 120.000 exemplaren in zestien talen. En als ik rond kan komen, is het voor mij ook genoeg.’
Juist om zich nog meer als een kunstkookboekenuitgeverij te gaan profileren, is Le Duc nu een vennootschap aangegaan met de driesterrenkok Sergio Herman. Het luxe boek met audio device Sergiology – ‘zoiets is nog nooit eerder gedaan’ – is het voorbeeld van wat hem voor ogen staat: bijzondere boeken voor echte liefhebbers. Bij de presentatie van Sergiology bleek meteen dat er een markt voor is: de aanwezige journalisten en genodigden op de persconferentie kregen exclusieve voorrang om een boek-op-nummer te bestellen (na aanbetaling van een voorschot van 65 euro). Zij maakten daar massaal gebruik van.
(Gepubliceerd in Boekblad, 7 november 2011. Het is ook hier te lezen, op de nieuwspagina van de brancheorganisatie Boek.be)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten