Vanaf 1 augustus aanstaande is Ton Deutekom geen boekverkoopster meer. Op die dag draagt ze na meer dan vijftig jaar haar Libris-boekhandel in Heiloo over aan Bruna.
Deutekom (72) besloot anderhalf jaar geleden dat het genoeg was. ‘Ik ben kerngezond, maar fysiek wordt het toch wel zwaar. Vooral in de wintermaanden. Niet de afgelopen winter, maar de winter daarvoor dacht ik opeens: het is genoeg zo. Ik zou de winkel heel graag aan een Libris-collega hebben overgedaan, maar dat is helaas niet gelukt. In deze tijden is het niet zo simpel om een boekhandel te kopen.’
Toch is Deutekom niet ongelukkig met Bruna die de ‘kleine, verouderde’ vestiging in het winkelcentrum afstoot en in haar pand aan de Heerenweg een nieuw filiaal start. ‘Zo behoudt Heiloo in ieder geval een boekhandel. Omdat Bruna van 120 naar 300 vierkante meter gaat, krijgen ze meer ruimte voor boeken. Ook wordt het geen franchise, maar gaat Bruna het zelf doen. En ze nemen mijn hooggekwalificeerd personeel over, met dezelfde uren en salaris. Dat geeft een goed gevoel. Ik hoop vurig dat het zo’n betere Bruna wordt waarvan er naar ik me heb laten vertellen een aantal zijn, met een breder en dieper assortiment. Dat gaat me toch van het hart, dat de specialisaties die ik heb opgebouwd een beetje behouden blijven: literatuur, geschiedenis, kinderboeken.’
Deutekom nam de winkel van haar vader over toen ze achttien was. ‘Nu zou je zeggen: waar haal je de moed vandaan, maar toen deed ik het gewoon.’ Haar vader had een drukkerij en kantoorvakhandel. Omdat zijn hart bij het eerste lag, mocht Deutekom de winkel overnemen. Zij bereidde het assortiment uit met boeken, want daar lag haar passie. ‘In het begin financierde mijn vader het wel. Op een gegeven moment ben ik toen zelfstandige geworden.’ Gaandeweg groeide zaak die in het begin 25 vierkante meter groot was. Zonder ooit te verhuizen zit de winkel tegenwoordig op een ‘perfecte’ locatie: in het winkelcentrum, direct naast de Hema.
Op zaterdag 28 juli is Deutekoms laatste werkdag. ‘Vanaf 15 uur hou ik dan open huis. Iedereen mag komen zeggen: Ton, het ga je goed. Of: wat jammer dat je gaat. Dat hoor ik gelukkig nu ook al. En wat me opvalt: iedereen snapt het. Toch stop ik met een dubbel gevoel. Aan de ene kant is het goed om nog te genieten van mijn pensioen. Maar ik heb ook spijt. Ik ben al die tijd toch een bevlogen boekhandelaar geweest.’
Wat Deutekom – overtuigd Libris-lid van het eerste uur – het meest zal missen is ‘het praten over boeken’. Dat kan ze natuurlijk blijven doen, maar niet meer van achter de toonbank met klanten. ‘Dat is het liefste wat ik doe. Ik had altijd ook de Tip van Deut: boeken die niet op de lijstjes staan, die snel onder het maaiveld verdwijnen maar meer dan de moeite waard zijn. Dat werkte enorm goed. Ook de inkoop heb ik heel graag gedaan: op de beurzen het gezicht van je winkel voor de komende half jaar bepalen, al die nieuwe boeken voor het eerst onder ogen hebben.’
‘De rompslomp’ zal ze daarentegen niet missen. Anders dan de opkomst van het e-boek. ‘Als ik vijftien jaar jonger was geweest, had ik mijn schouders eronder gezet en de strijd aangegaan. Dat je daarin moet meebewegen, staat voor mij vast. Ik vind het heel verstandig dat Libris in zee is gegaan met Kobo. Het is een uitstekkend apparaat dat je blind kunt verkopen. En: een e-reader – geen apparaat met toeters en bellen, maar eigenlijk een zuiver boek. Maar zelf blijf ik bij papier. Ik heb klanten die me vroegen naar een e-reader dan ook wel eens gewezen op de dwarsligger. Die kunnen in alle zakken, daarvan kun je er zo tien meenemen op vakantie. En dan gingen ze met een stapeltje dwarsliggers naar huis.’
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 16 mei 2012)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten