Het is een eenvoudig idee, maar de uitwerking is schitterend. De nieuwe bibliotheek van Spijkenisse bestaat uit gestapelde blokken met een glazen kast eromheen. Aan alle wanden van de vijf verdiepingen hoge ziggurat zijn boekenkasten bevestigd. In de berg bevinden zich vergaderruimtes, kantoren, een auditorium en een lokaal voor de schaakvereniging. Aan de buitenkant zijn meerdere terrassen met onder meer een informatiebalie, een internetplein en studiecellen.
De officiële opening is pas in oktober, als ook het omliggende plein en woningcomplex – net als de bibliotheek ontworpen door architectenbureau MVRDV – gereed zijn. Maar eind april is De Boekenberg al in gebruik genomen. Dat werd hoog tijd. Sinds de bibliotheek Spijkenisse zijn eerste (mislukte) aanbesteding uitschreef, zijn er vijftien jaar van vergaderen, plannen en bouwen overheen gegaan. Nadat MVRDV in 2002 de prijsvraag won, is de oplevering meermaals uitgesteld.
Het is de vraag of de bibliotheek anno 2012 nog het succes wordt dat de gemeente en bibliotheekdirectie ooit voor ogen stond. Het onderliggende concept is gemaakt in een tijd waarin de economische groei eindeloos leek. Paars was aan de macht. Ook had de digitale revolutie nog lang niet de gigantische impact op lezen, informatie opzoeken en sociale contacten. Niemand had ooit gehoord van Twitter, Youtube, Wikipedia of Facebook. Bol.com was een zwaar verlieslatende start-up.
Zie de huidige staat van het gloednieuwe gebouw. Terwijl de bezoekers het met veel baksteen en zwart kunststof uitgevoerde strakke gebouw bewonderen en zich laten informeren over de state of the art-technieken waarmee het klimaat tegen lage kosten wordt beheerst, staat de begane grond – een laag onder de bibliotheek – leeg. De 1400 vierkante meter moet commercieel verhuurd worden om de onderhoudskosten van het totale complex te dragen, maar er is geen belangstelling voor.
En het concept lijkt alweer verouderd te zijn. Directeur Huub Leenen leek dat bij de opening ook toe te geven. De Boekenberg noemde hij een traditionele bibliotheek in een moderne omgeving. De nadruk ligt op de boekenkasten – en dus op het ouderwetse uitlenen. De boeken worden bovendien niet aantrekkelijk gepresenteerd, zoals in ‘retailbibliotheken’, maar extra onhandig. Elke kast heeft alleen een nummer. Je moet in een folder opzoeken welke rubriek correspondeert met welk nummer.
Toch toont De Boekenberg de omslag van een uitleenfabriek naar ontmoetings- en verblijfplaats die de bibliotheeksector als geheel maken. Het gebouw heeft vier vergader- en ontmoetingszalen die te huur zijn vanaf 25 euro per uur. De bibliotheek wil die mogelijkheden nog uitbreiden. Ook mikt de directie op meer activiteiten om het bezoekersaantal te verdubbelen. De bibliotheek treedt dan ook naar buiten met de boodschap dat het meer biedt dan boeken alleen.
Het is te hopen dat de bibliotheek de aantrekkingskracht van het schitterende gebouw weet te benutten om de strategie te laten slagen. Nu al komen pas getrouwde stellen hier hun huwelijksreportage maken. De plaatselijke VVD riep ook op De Boekenberg te erkennen als trouwlocatie. Dat bewijst dat de Spijkenissenaren maar wat graag in het gebouw willen zijn. Het is de taak van de bibliotheek om ervoor te zorgen dat ze er dan ook iets te zoeken hebben – meer dan alleen trouwfoto’s.
(Eerder in sterk beknotte vorm gepubliceerd in Boekblad magazine 10, 2012)
Zie ook:
- Overleven bibliotheken het komende decennium?
Zie ook:
- Overleven bibliotheken het komende decennium?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten