Drie tips voor schrijvers van Herman Koch (Schrijven)

Op weg naar het einde - Gerard Reve

'Tot ik een jaar of zestien was, had ik alleen realistische boeken met een kop en een staart gelezen. Toen kwamen Op weg naar het einde en Nader tot U. Zo kon je dus ook schrijven, dacht ik: gewoon een eind door ouwehoeren zonder plot. Als het maar goed geschreven was. Zoals punk je leert dat je niet naar het conservatorium moet om muziek te kunnen maken. Ook een schrijver als Thomas Bernhard kon dat. "Het was heel mooi weer", zei de Vorst. Waarna de hoofdpersoon van Frost 180 pagina's doorpraat. Zonder één beschrijving. Dát ging ik nadoen.'

Forty Stories - Donald Barthelme

'Niet lang na Reve ontdekte ik postmoderne schrijvers als Peter Handke, Thomas Bernard en Donald Bartelme. Zij experimenteerden onbeperkt met de vorm. Zó hoor je te schrijven, dacht ik toen. Die invloed zie je terug in mijn eerste bundel, De voorbijganger uit 1985: verhalen in de vorm van een brief, een schrijversdagboek, een journalistiek verslag, enzovoorts. Ik zou niet een titel van deze schrijvers kunnen noemen die eruit schiet. Ik heb het meeste ook niet meer in de kast staan. Nou vooruit: Forty Stories van Donald Barthelme, met een voorwoord van Dave Eggers. Toen die bundel in 2005 uitkwam, heb ik dat weer gekocht. Uit besef hoe het ooit is begonnen, wil ik dat werk in huis hebben. Zonder het integraal te hoeven herlezen.'

Verhalen - Anton Tsjechov

'Op een gegeven moment kwam ik voor de vraag: lees ik 's avonds liever experimenteel proza of een "realistische" roman. Dat was toch het laatste. Ik ging realistischer schrijven, maar mét behoud van de kennis van het experiment. Dat zie je in Geachte Heer M., waarvan delen zijn geschreven vanuit het perspectief van 1972. De lezer van nu weet dus meer dan de verteller van toen. De onwetende verteller heb ik altijd een prettige vorm gevonden. Een van mijn leermeesters in realistisch proza is Tsjechov. Zijn verhalen heb ik vroeger overgetypt. In combinatie combinatie met het lezen van zijn biografie krijg je zo haarscherp door wat zijn trucjes zijn.'

Zie ook:

- Interviews met Herman Koch hier en hier

- Eerdere tips van Maartje Wortel, AHJ Dautzenberg en Frank Westerman.