Paul Auster is voorlopig de laatste auteur die De Arbeiderspers verlaat (Boekblad)

Paul Austers boeken verschijnen voortaan bij De Bezige Bij. Nu De Arbeiderspers is terug verhuisd naar Amsterdam zou dat wel eens de laatste auteur zijn die de uitgeverij verlaat, denkt uitgever Peter Nijssen.

De specifieke achtergrond van het vertrek van Paul Auster, in oktober al bekend bij betrokken maar deze week pas naar buiten gebracht in de najaarscatalogus van De Bezige Bij, wil Nijssen niet uit de doeken doen. Dat het te maken heeft met de verhuizing naar Utrecht in december 2011, waarbij De Arbeiderspers een organisatie vormde met A.W. Bruna, staat voor hem vast. 

'Niet alle auteurs zagen de verhuizing indertijd zitten,' zegt Nijssen. 'Daardoor is het idee ontstaan, veelal in de media herhaald, dat De Arbeiderspers werd gedegradeerd tot de tweede divisie. Onzin, natuurlijk. Door het samengaan met A.W. Bruna konden we juist ons literaire profiel versterken, omdat Bruna zich op andere genres concentreerde. De meeste auteurs begrepen dat ook heel goed. Maar ondertussen hadden we wel een imagoprobleem.'

Dat probleem speelde juist bij buitenlandse schrijvers, onder wie Orhan Pamuk die eerder naar De Bezige Bij ging, die minder goed begrepen dat de verhuizing uit de hoofdstad geen verschil maakte. 'Ook omdat concullega's de situatie aangrepen om hen juist wél wijs te maken dat De Arbeiderspers was gedegradeerd. Ik kan dat niet bewijzen, maar ik weet hoe het werkt in de uitgeverij.' 

De Arbeiderspers heeft er 'alles' aan gedaan om te voorkomen dat Paul Auster daadwerkelijk overstapte. 'Maar dat mocht niet baten. We hebben het ook altijd goed gedaan met zijn werk. We weten allemaal dat een overstap in het algemeen een auteur niet vooruit helpt, dat zal nu ook niet anders zijn.'

Door het imagoprobleem zegt Nijssen nu wel 'godzijdank' terug te zijn in Amsterdam. De Arbeiderspers maakt deel uit van de WPG-uitgeverijen die Paulien Loerts heeft overgenomen. De uitgeverij is daarom vorige maand ingetrokken bij Singel 262, in afwachting van een definitieve locatie voor het nieuwe bedrijf.

'Juist door de manier waarop wij zijn teruggekomen in Amsterdam, hebben auteurs daar ontzettend positief op gereageerd,' zegt Nijssen. 'Het is gebeurd in een context van een herbezinning op de boekenindustrie en een terugkeer naar kleine eenheden. Het gaat niet meer om primair zo veel mogelijk geld verdienen, maar om mooie boeken maken – waar je, als je dat goed doet, ook goed geld mee kan verdienen.'

Het is jammer dat het zo is gelopen, besluit hij. 'Maar het is gebeurd. Ik ga nu niet huilen om verspilde melk. Wie terug wil komen, melde zich, maar wij gaan daar absoluut geen actief beleid op voeren. Wij concentreren ons op het met acquireren van nieuwe auteurs en het maken van mooie boeken.'

Van Paul Auster verschijnen in november bij De Bezige Bij twee titels: Dag/Nacht, een bundeling van de romans Op reis in het scriptorium en Man in het duister, en Verzamelde non-fictie, inclusief twee autobiografische romans. Een groot deel van de teksten in deze bundel is voor het eerst in het Nederlands vertaald. In 2015 volgt dan een nieuwe roman.
Auster is overigens niet de enige auteur in de najaarscatalogus die de overstap naar De Bezige Bij heeft gemaakt. Van Jan Van Loy, voorheen van Nieuw Amsterdam, verschijnt in oktober de roman Veertig jaar liefde.

(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 9 jul)

Zie ook Peter Nijssen over hetzelfde onderwerp in dit artikel:

- Titelreductie zorgt voor auteurscarrousel
En over De Arbeiderspers in de recente geschiedenis: hier.