Hoe ervaren schrijvers de
boekhandels, uitgevers en boekenvakorganisaties waar ze mee samenwerken? Marnix Peeters is zijn eigen uitgeefplatform Pottwal Publishers begonnen. Hij gelooft heel erg in Do It Yourself. 'Onze wereld is daar helemaal
klaar voor'.
U gaat het dus zelf doen. Geeft dat veel nieuwe energie? Aan uw
publicatietempo krijg ik niet de indruk dat het u daaraan ontbreekt.
'Ik ben een rare
mengeling van een heel luie mens en een verwoestende controlefreak. Dat eerste
maakt dat ik op een berg in de Oostkantons woon, waar vele dagen gevuld geraken
met het observeren van vogels, wandelingen door de Duitse wouden, en koken; het
tweede heeft tot gevolg dat ik op professioneel vlak altijd maar het gevoel heb
dat ik een heel enthousiaste hond aan een ketting ben. Ik schrijf ontzettend
graag en dus ook veel, ik houd me ontzettend graag bezig met trailers,
campagnes, ideetjes… Mensen bij de uitgeverijen kregen zichtbaar horens van
mij. In de aanloop naar een boek is het voortdurend van: dit nog, en dat nog,
en oh ja, en liefst nog alles lekker door elkaar heen. Ik ken er een paar die
opgelucht gaan ademhalen nu ze van deze wilde vos verlost zijn.'
Uw inspiratie was het maken van een bibliofiele uitgave. Heeft u
ook uw licht opgestoken bij andere auteurs die het uitgeven in eigen hand
hebben genomen?
'Neen. Van lichten
opsteken word je zelden wijzer – ieder mens is anders, ieder geval is apart. Ik
speel al een paar jaren met dit idee, en ik ken mezelf goed genoeg om te weten
dat er een dag komt dat ik beslis: nù doe ik het – en dan doe ik het gewoon.
Als ik er op voorhand met te veel mensen over praat, schuif ik het gegarandeerd
op de lange baan. Ik ben ook op één punt bijgelovig: ik vertel nooit dingen op
voorhand. Never tell anyone anything,
om het met Holden Caulfield te zeggen. Ik gun mezelf die ene afwijking.'
Wat miste u bij de traditionele uitgeverijen die eerder werk
hebben gepubliceerd: De Bezige Bij Antwerpen, Prometheus, Hollands Diep?
'Niet zo heel veel.
Misschien wat standvastigheid. Ik ben er, besefte ik pas achteraf, ingestapt in
woelige tijden: vroeger, zo schijnt me toe, waren klassieke uitgeverijen grote,
rustige schepen op een wijdse, kalme zee. Toen ik bij De Bezige Bij in
Amsterdam arriveerde, waren er daar, onzichtbaar voor deze leek, oorlogen aan
de gang tussen mensen en generaties, en toen ik met Robbert Ammerlaan meeging
naar De Bezige Bij in Antwerpen was het daar ook al heel snel van Krabbegem; overal
waar ik kwam leek al snel de orde verstoord te zijn, en ik maak me sterk dat
het niet aan mij lag. Ik houd wel van wat onrust, maar het moet ook niet te
véél zijn. Ik zou eens een tijdlang, voor meerdere boeken, met die ene goeie
redactrice willen werken, en dat beslis ik nu gewoon lekker zelf.'
Waarom heet Pottwal een uitgeefplatform en geen uitgeverij?
'Omdat het een
onstandvastige verzameling van mensen is wier neuzen niet per se altijd
dezelfde richting moeten uitwijzen, en die voortdurend van plaats kunnen
wisselen, al naargelang. Onze samenleving werkt almaar meer op die manier:
zelfstandigen die de krachten bundelen, in plaats van allemaal mensjes die voor
een welbepaald bedrijf gaan werken. Daarom: een platform. En omdat het
behoorlijk sjiek klinkt.'
Wat zijn uw plannen na publicatie van de columnbundel Zei
mijn vrouw? Wanneert brengt Pottwal werken van andere auteurs?
'In het najaar volgt mijn
nieuwe roman In elke vrouw schuilt haar
moeder. Het is toevallig dat er twee keer ‘vrouw’ in de titels staat. Het
is een avonturenroman, die mij, na het schrijven ervan, nog het hardst aan mijn
debuut De dag dat we Andy zijn arm
afzaagden deed denken. Ik heb
ook wat berichtjes en mails van auteurs ontvangen, zeker nadat het nieuws in de
kranten stond. Maar ik heb nog met niemand heel concreet gesproken. En ik ga nu
geen kronen ontbloten, zoals dat in Belgische royaltytermen heet.'
Waarom bent u voor financiering naar Gumption gestapt? Steken ze er
veel geld in?
'Gumption is een collectief
van startups – veelal in de IT, heb ik de indruk, maar dat zijn dus mensen die
op zelfstandige basis allerlei samenwerkingen aangaan. Veel BMW’s en
maatpakken, en Tesla’s, maar dat kan me niet zoveel schelen. Het zijn mensen
waar je naartoe kunt stappen en zeggen: "wat dacht je van een boek?"
– en vijf minuten later zeggen ze: "genoeg overlegd, we doen het, twee
grote Stella’s alstublieft, Lucia" (het overleg vond plaats in café Oud
Arsenaal in Antwerpen). Ze stoppen bespottelijk weinig geld in het project.'
WPG zorgt voor druk en distributie. Zijn dat de essentiële taken
die een auteur niet zelf kan verzorgen?
'Het zijn de dingen die er
van ver zeer saai uitzien. Waar ik weinig tot niets van afweet. Laat hen dat nu
maar doen. En waarom niet Prometheus? Wel, Prometheus doet z’n Vlaamse zaken
via WPG België. Het zou nogal een rare en ingewikkelde constructie worden om
nog een laag toé te voegen aan de reeds twee verdiepingen tellende opbouw. '
U gaat experimenten doen, zoals het weggeven van een e-boek. Dat doen
uitgeverijen toch steeds meer?
'Het gebeurt
sporadisch, terwijl het standaard zou moeten zijn. Full monty. Zoals je een
code krijgt als je een vinylplaat koopt om de plaat ook digitaal te kunnen
downloaden, zodat je je platenspeler niet moet meenemen bij het joggen. Waarom
is dat in de letteren niet? Behoudsgezindheid, louter? Ik begrijp dat niet. Ik
houd nog altijd het meest van het papieren boek. Maar als ik midden in The Nix op reis vertrek naar Uruguay wil
ik die turf niet moeten meezeulen; ik wil lekker voort kunnen lezen op m’n
e-reader. Als het e-boek geen hoge vlucht neemt, ligt het misschien aan het
feit dat de sector het te weinig promoot, bijvoorbeeld op deze manier.'
Aan welke andere experimenten denkt u?
'Allerlei. Heerlijke.
Dingen. Stop. Out.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 8 mrt)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten