Boek.be moet uitgeverij Egmont toelaten op Boekenbeurs (Boekblad)

Boek.be moet de aan Vlaams Belang gelieerde uitgeverij Egmont dit jaar een stand geven op de Boekenbeurs. Dat heeft de rechter in Antwerpen gisteren bepaald.

Boek.be overtreedt de antidiscriminatiewetgeving door deelname van Egmont systematisch te weigeren. De Groep Algemene Uitgevers, een van de drie ledenorganisaties van Boek.be, hoeft de uitgeverij niet toe te laten, wat Egmont automatisch recht op een stand zou geven. De rechter bevestigde dat GAU het recht heeft op grond van haar eigen statuten zelf te beslissen wie lid wordt en wie niet. Het probleem zit hem bij de niet-leden die een stand krijgen. Als kranten als De Morgen en ngo's als milieuorganisatie Natuurpunt een stand krijgen, dan kan die uitgeverij Egmont niet worden geweigerd. 

GAU-voorzitter Alexis Dragonetti noemt de uitspraak 'onwaarschijnlijk'. Er zijn geen reglementaire bepaling voor het toekennen van niet-leden als standhouder, legt hij uit, maar 'de facto zijn alle mediapartners, sponsors en ngo's betrokken bij de Boekenbeurs – in het geval van de laatste categorie bijvoorbeeld door het actief onder de aandacht brengen van het evenement bij haar leden. Als we dat criterium van de rechter niet zouden mogen hebben, zouden we in feite iedereen die daar om vraagt, een stand moeten geven. Dat is totaal absurd.'

Dat Egmont net als Natuurpunt de Boekenbeurs zou kunnen promoten bij haar leden, in dit geval die van Vlaams Belang, is volgens Dragonetti iets anders. 'De standpunten van Natuurpunt gaan over ecologie. Het is een boodschap van algemeen nut, het is geen politiek standpunt zoals Egmont. Alle andere politieke partijen zouden we evenmin een stand geven. Er is op de Boekenbeurs geen plaats voor politiek – alleen voor een inhoudelijk debat over een boek. Politici kunnen hun boek voorstellen, zoals ook gebeurt. Ook Vlaams Belang-voorzitter Tom van Grieken stond dit jaar al geprogrammeerd op een van de podia.'

Boek.be gaat daarom in hoger beroep tegen de uitspraak. Dit heeft echter geen opschortende werking, waardoor een dwangsom van 500.000 euro dreigt als Egmont vanaf de openingsavond op 28 oktober niet op de Boekenbeurs staat. 'Wij gaan het vonnis dus strikt uitvoeren. Het heeft helemaal geen zin om dat niet te doen. We willen we het debat ten gronde voeren. Dat is naar onze mening nu niet gebeurd, of in ieder geval niet genoeg.' Reden: de rechtszaak heeft versneld plaatsgevonden om de uitgeverij eventueel dit jaar nog een stand op de Boekenbeurs te geven.

Uitvoering van het vonnis stelt de Boekenbeurs-organisatie wel voor problemen. De plattegrond voor de editie-2017 is eind mei al vastgesteld. Uitgevers zijn sindsdien bezig met het ontwerpen en inrichten van hun stand. Dragonetti: 'Het grondplan moet nu zo snel mogelijk en eigenlijk vandaag nog opnieuw worden getekend. Een aantal uitgevers moeten mogelijk verhuizen.' Dat betekent ook dat de plattegronden die al zijn gedrukt, bijvoorbeeld voor de speciale bijlage van Knack, niet meer kloppen. 'Als het al is gedrukt, is er niets meer aan te doen. Maar op de Boekenbeurs moet een correct grondplan hangen.'

Het Vlaams Belang reageerde verheugd op de uitspraak. Van Grieken zei tegen diverse Vlaamse media: 'Gezond verstand zegeviert. De organisatoren verweten uitgeverij Egmont discriminatie zou propageren, maar nu heeft de rechtbank duidelijk gezegd dat Boek.be zelf de antidiscriminatiewet overtreedt.' Het is juist dat verwijt van discriminatie dat Dragonetti steekt. 'De advocaten van Egmont halen gewild en juridisch handig een aantal dingen door elkaar – de deelname aan de beurs als standhouder en de aanwezigheid van boeken – om aan te tonen dat wij discrimineren. Dat is niet zo.'

Ten eerste behandelt de GAU aanvragen van potentiële leden los van hun fondslijst. 'Egmont is geen uitgeverij, maar een instrument van het Vlaams Belang. Egmont en Vlaams Belang zijn op hetzelfde adres gevestigd, de dagvaarding komt van de juridische dienst van de partij en de bestuurders van de partij zijn actieve mandatarissen van het Vlaams Belang. Maar dit jaar hebben we wel Polemos toegelaten. Deze uitgeverij verspreid ook extreemrechts gedachtegoed, maar is wél een echte uitgeverij. Polemos heeft nu ook voor het eerst een stand op de Boekenbeurs.'

Ten tweede zijn de Egmont-boeken altijd welkom geweest op de beurs – via een stand van een boekhandel of verdeler. Zij deden dat niet omdat, volgens Egmont, niemand dat durfde. Dragonetti vindt dat echter onzin. 'Zij kruipen in een slachtofferrol, maar geloof me: de economische logica is altijd sterker dan de politieke logica. Geld wint het altijd van ideeën. Als die boeken ongelooflijk zouden verkopen, zouden Fnac, Standaard Boekhandel en anderen die echt neerleggen. En dan nog: ze zijn bij deze winkels gewoon te bestellen en staan ook op Boekenbank.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 4 okt)