vrijdag 17 oktober 2014

Interview Fabian Paagman (co-president EIBF): ‘Wie het beleid wil beïnvloeden moet tegenwoordig in Brussel zijn’ (Boekblad)

Fabian Paagman is vrijdag verkozen tot een van de drie presidenten van de European and International Booksellers Federation. Als de EIBF in Nederland aan het eind van zijn ambtstermijn nog net zo onbekend is nu, beschouwt de eigenaar van boekhandel Paagman in Den Haag – samen met zijn zus Nadine Paagman – het presidentschap als mislukt.

Wat betekent de uitverkiezing tot co-president?
'Het is een grote eer dat deze groep mensen buiten Nederland het een goed idee vinden als ik deze rol vervul. Zoals het altijd een compliment is als je ergens voor wordt gevraagd.'

Je bent al langer internationaal actief. Hoe is dat gekomen?
'Een jaar of drie geleden ben ik een keer gevraagd als boekverkoper om voor een lobbykwestie in Brussel wat praktisch input te geven. Dat liep via de KBb, die lid is van de EIBF. Tegelijkertijd viel de Nederlandse vertegenwoordiging bij EIBF weg. Dat was Ari Doeser, die de KBb verliet. Toen die positie vrij kwam, leidde het een tot het ander.'

Is de EIBF belangrijk?
'De laatste jaren steeds meer. De EIBF deed zijn lobbywerk onzichtbaar. Niet omdat het zich bezighield met onderwerpen in de marge, maar omdat de prioriteit voor boekverkopersorganisaties bij de meeste onderwerpen nationaal lag. Er waren maar een paar Europese of mondiale kwesties. Dat is veranderd. Denk aan de btw, de digitalisering, het auteursrecht. Voor al die onderwerpen wordt het beleid tegenwoordig in Brussel bepaald.'

Kun je daar een voorbeeld van geven?
'Zie de kwestie-Tom Kabinet of de rechtszaak over het uitlenen van e-boeken. In al die gevallen wijzen rechters naar het beleid dat de EU in Brussel maakt of de uitspraken van het Europees hof van justitie in Luxemburg. Als je dat beleid wilt beïnvloeden, moet je politici in Brussel bewerken. Vanuit Nederland bereik je niets. Kijk ook naar hoe bibliotheken zichpositioneren op dit vlak: veel Europeser dan vroeger.'

Krijgt de EIBF ook meer gewicht omdat boekverkopers overal concurrentie krijgen van internationale spelers als Amazon, Apple en Google?
'Het is de Europese Commissie een doorn in het oog dat uitsluitend Noord-Amerikaanse partijen in Europa een dominante rol spelen in het speelveld van digitaal lezen. Meer Europees aanbod was één van de beleidspunten van eurocommissaris Neelie Kroes. Aan EIBF is het onder meer de taak om zich in te zetten voor een ‘fair level playing field’: een speelveld waarin Google, Amazon en Apple geen misbruik maken van hun machtspositie en Europese marktpartijen eerlijke kansen hebben. Dus ja, EIBF wordt relevanter en belangrijker door de mondialisering van ons vakgebied.'

Is het de bedoeling dat boekverkopers binnen EIBF strategieën gaan uitwisselen?
'EIBF is haar leden op twee manieren van dienst: als lobbyorganisatie en om kennis en ervaringen uit verschillende markten te delen. Dat laatste bijvoorbeeld op het gebied van de vaste boekenprijs en het opereren van Amazon in verschillende landen. Zo organiseren we onder meer twee keer per jaar een conferentie met sprekers uit het vak. Op de afgelopen conferentie in Frankfurt gaf Geneviève Waldmann een presentatie over Elly’s Choice – daar bleek veel belangstelling voor. Overigens is het opmerkelijk hoezeer de visies en strategieën van de vertegenwoordigingen van boekverkopers uit landen van over de gehele wereld overeen komen. De boekhandel en diens functie, rol, taak en toegevoegde waarde is in veel opzichten universeel.'

Is het toegenomen belang de reden dat een president, John McNamee, wordt opgevolgd door drie presidenten – naast jou Kyra Dreher uit Duitsland en Jean-Luc Treutenaere?
'Ja. Maar de EIBF wilde ook graag boekverkopers als boegbeeld. Dat is lastig omdat boekverkopers ook hun eigen winkelbedrijf hebben. Het presidentschap kost veel tijd, ook omdat bijeenkomsten vaak in Brussel of elders zijn. Op deze manier hopen we dat op te lossen. We zijn echt met z'n drieën volwaardig president. We hebben geen domeinen verdeeld.'

Hoe veel tijd gaat deze baan je kosten?
'We komen zes, zeven keer per jaar bij elkaar. Daarnaast overleggen we wekelijks via Skype. En een keer in de anderhalve maand ga ik naar Brussel.'

Overleg je je standpunten met de KBb?
'Uiteraard. Ik ga niet op eigen houtje opereren. Een van mijn belangrijkste taken is dat ik informatie goed terugkoppel aan de KBb, zodat ten eerste leden goed worden geïnformeerd over wat er speelt in Europa en ten tweede de KBb zelf waar nodig nationaal actie kan ondernemen. Ik hoop ook dat de EIBF meer zichtbaarheid krijgt in Nederland. Via Boekblad en de KBb-nieuwsbrief.'

Daarom ook de in Frankfurt gelanceerde campagne MyNextRead?
'Ja. In feite is dat een charter dat dienst doet als gereedschap voor lobbywerk. Het heeft geen rechtstreeks doel voor boekhandels in Nederland. Maar we willen wel kijken in hoeverre we daar publieke steun voor kunnen verwerven. Dat kunnen we niet als EIBF, daar hebben we lokale organisaties voor nodig. We zijn al in gesprek met de CPNB en KBb om te zien hoe daar in Nederland invulling aan kan worden gegeven.'

Men moet in Nederland dus wel bekender worden met EIBF?
'Ik beschouw het in ieder geval als één graadmeter voor mijn succes in deze rol, dat er aan het eind van mijn termijn meer bewustzijn en bekendheid is met het EIBF.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 13 okt)

Zie ook:

Geen opmerkingen: