Een lichtpuntje kende het Britse boekenvak de afgelopen maanden. De boekverkopen in de week voor kerst waren heel goed. Alle weken daarvoor – en daarna – niet. In januari werden meer dan een miljoen papieren boeken minder verkocht.
Na week in week uit slecht nieuws te moeten aanhoren over dalende omzetten en sluitende boekhandels, konden Britse boekverkopers in ieder geval met een goed gevoel kerst vieren. De omzet in de week voor kerst lag 48 procent boven de week ervoor en tien procent boven dezelfde week in 2010. De bestverkopende boeken waren Jamie’s Great Britain van Jamie Oliver – de tweede achtereenvolgende kerst nummer 1-hit voor de tv-kok en de vierde in zijn hele carrière – het Guinness World Records Book en de Steve Jobs-biografie van Walter Isaacson.
De goede pre-Kerstweek kon echter niet voorkomen dat december ongeveer 5 procent achter bleef bij dezelfde maand vorig jaar – ondanks een extra verkoopdag én het bar slechte winterweer in de laatste weken van 2010. Er waren dan ook geen surprise bestsellers en Jamie Olivers nieuwste boek verkocht maar een fractie van wat zijn voorganger eind 2010 verkocht. In heel 2011 daalde de omzet voor het derde jaar op rij: ditmaal met maar liefst 6,6 procent naar 1,59 miljard pond (1,90 miljard euro). De afzet daalde nog meer: met 7,2 procent naar 209,3 miljoen verkochte boeken. De gemiddelde prijs per boek steeg met 0,8 procent naar 7,59 pond (9,06 euro).
Er waren natuurlijk uitzonderingen. De zelfstandige boekhandel Foyles, die de laatste jaren flink investeert in nieuwe vestigingen, boekte in de vier weken voor Kerst een omzetplus van twintig procent ten opzichte van een jaar eerder. Voor een groot deel was het te danken aan twee nieuwe filialen, maar de filialen in St.Pancras en Royal Festival Hall scoorden respectievelijk 10 procent en 35 procent winst. De hoofdvestiging aan Charing Cross Road verloor door wegwerkzaamheden 6 procent. De verkoop van papieren en digitale boeken via de site steeg 67 procent.
Daartegenover staat W.H. Smith. De keten van inloopwinkels met meer dan 1150 verkooppunten in heel Groot-Brittannië verloor 3 procent omzet en 5 procent van de winst in de periode augustus-eind januari. De omzet van de filialen op vliegvelden en stations groeide met 2 procent – zij het vooral dankzij nieuwe openingen, op autonome basis verloor deze divisie juist 3 procent. De omzet van filialen in winkelstraten daalde 5 procent en op autonome basis zelfs 6 procent. Toch was directeur Kate Swann niet ontevreden omdat de cijfers in lijn met de verwachtingen zijn.
Meteen na afloop van het kerstweekend moesten de Britse boekverkopers nieuwe verliezen incasseren. De omzet in de laatste week van 2011 daalde 16 procent ten opzichte van dezelfde week in 2010. In de eerste vier weken van 2012 gingen ruim een miljoen minder boeken over de toonbank dan een jaar eerder. De totale omzet daalde daardoor van 108,6 miljoen naar 95,3 miljoen pond. Dat komt neer op: min 12 procent. Vooral de categorie fictie had te leiden, getuige een achteruitgang van 25 procent. Ook in de februariweek dat het zo koud was, ging de omzet 16 procent achteruit ten opzichte van dezelfde week in 2011.
Ondertussen stijgt de verkoop van het e-boek, ook al zijn daar nog geen exacte cijfers van beschikbaar. Naar schatting van het onderzoeksbureau YouGov zijn er in de kerstperiode 1,33 miljoen e-readers verkocht, 90 procent daarvan Kindles. De uitgeverijen Hachette en HarperCollins konden daarom melden dat zij op Eerste Kerstdag allebei meer dan 100.000 e-books hebben verkocht. Random House verkocht die dag 170 procent zo veel apps als op een normale zondag. Daartegenover staat een enquête onder de mensen die een Kindle cadeau hadden gekregen, waaruit bleek dat twintig procent het apparaat na een maand nog niet had gebruikt.
(Eerder gepubliceerd in Boekblad nr. 3, 2012)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten