Verraden voor de ware vriendschap
Ware vriendschap is gebaseerd op gelijkwaardigheid, weet Arend. Op wederzijdse belangstelling en vertrouwelijkheid. Een vriend kunnen bewonderen is niet genoeg. Voor je het weet, draag je de tas van de vriend tegen wie je opkijkt en ben je een soort loopjongen geworden. Arend sluit dan ook geen vriendschap, maar biedt potentiële kandidaten de kans om met hem vriendschap te sluiten. Alleen als iemand hem uitkiest, zou het een echte vriend kunnen zijn.
Een tragische illusie natuurlijk, die een sardonische pestkop als Gerrit Komrij met genoegen aan gruzelementen slaat. In zijn korte roman De loopjongen laat hij zien waar Arends houding hem brengt. Als hij in de jaren zestig gaat studeren, raakt hij uit eenzaamheid en behoefte niet over zichzelf na te denken betrokken bij de radicale studentenbeweging. Daar wordt hij eindelijk uitgekozen: door de charismatische Bob, voor wie Arend zich met hart en ziel inzet. Eerst verwordt hij zo toch tot de loopjongen die hij nooit wilde zijn, en als de stofwolken van de woelige jaren zestig en zeventig zijn opgelost, blijkt Arend ook nog te zijn verraden.
Het is een sterk verhaal in drie evenwichtige hoofdstukken plus een addendum als pittige trap na. Het is alleen spijtig dat Komrij zijn stokpaardjes niet berijdt. Waar zijn de aforistische uithalen, waar hij in zijn columns in grossiert? De vriendschap, politieke verdwazing, de jaren zestig – Komrij snijdt genoeg onderwerpen aan om zich met kenmerkende, onredelijke spot vrolijk over te maken. Maar De loopjongen bijt nergens. Het blijft een traditionele, brave roman over een afgerond thema.
Komrij, Gerrit - De loopjongen (160 p.) - De Bezige Bij, € 16,90, ISBN 978 90 234 6868 4
(Eerder gepubliceerd in BOEK 2, 2012)
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten