Het is nog te vroeg om te
concluderen of leenrecht voor e-boeken goed is voor auteurs of niet. De
Vereniging van Letterkundigen (VvL) wil eerst meer gegevens voor zij haar
positie bepaalt.
Dat
zegt VvL-secretaris Janne Rijkers, nadat deze kwestie maandagavond op de agenda
van de bestuursvergadering stond. 'Wij willen twee dingen. Een fatsoenlijke
vergoeding voor auteurs wanneer hun werk digitaal wordt uitgeleend. Dat zou
beter kunnen zijn als het leenrecht wordt ingevoerd, maar ook minder. Daarnaast
willen we transparantie: auteurs moeten weten wat er met hun werk gebeurt. Maar
het moge duidelijk zijn dat we er met alle partijen uit willen komen.
Bibliotheken én uitgevers.'
De
bibliotheken begonnen twee weken geleden in Brussel een lobby voor de Europese
invoering van leenrecht voor e-boeken. Alleen door zelf te kunnen kiezen welke
e-boeken zij hun leden aanbieden is de toegang tot vrije informatie in het
digitale tijdperk gegarandeerd. De uitgevers zijn daarop tegen. Als iedereen
via de bibliotheek gratis of bijna gratis e-boeken kan lezen zijn digitale
boeken niet meer rendabel te exploiteren. Dat zakt de langzaam groeiende markt
helemaal in elkaar.
De VvL
wacht minstens af tot na de royaltyafrekening over 2015 voor zij een kant kiest
in deze discussie. 'Het e-lenen heeft dit jaar een hoge vlucht genomen', zegt
Rijkers. 'Pas in april, mei kunnen we zien wat dat auteurs heeft opgeleverd.
Dan nog blijft er veel veranderen. WPG geeft haar auteurs een vast bedrag plus
een vergoeding vanaf een aantal uitleningen. Over 2016 zal waarschijnlijk
uitsluitend een vergoeding per daadwerkelijke uitlening worden uitbetaald.'
In
ieder geval kan de transparantie beter. 'Wij horen van sommige auteurs dat zij
niet eens wisten dat hun boeken via de bibliotheek werden uitgeleend. Dat geldt
niet voor WPG: toen zij de pilot met duizend titels begonnen, hebben zij hun
auteurs een brief gestuurd. Maar met name auteurs van kleinere uitgeverijen
zijn voor verassingen komen te staan.'
Dit
betekent overigens niet dat de VvL op dit moment niets doet. De vereniging
heeft nauw contact met de bibliotheken en een aantal grote literaire
uitgeverijen, waaronder WPG, over de licentie die zij bibliotheken hebben
verleend. Later deze maand gaat het bestuur bij de Koninklijke Bibliotheek
langs om zich over het e-lenen te laten informeren. Ook in reguliere gesprekken
met de VOB, Stichting Leenrecht, LIRA en de Literaire Uitgeversgroep is e-lenen
regelmatig onderwerp van gesprek.
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 3 december)
Dit is een vervolg op deze berichten:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten