Boekhandel Ko van Leest in Amsterdam gaat nooit meer
open. De gezondheid van de inmiddels 89-jarige boekverkoper laat dat niet meer
toe. Hiermee komt een eind aan een carrière in het boekenvak van maar liefst zeventig
jaar.
Het laatste decennium was de boekhandel in de
Banstraat, op een steenworp afstand van het Concertgebouw, alleen nog
sporadisch geopend. Van Leest was hooguit enkele uren per dag in de winkel
aanwezig. De deur hield hij op slot. Eigenlijk verkocht hij alleen nog op
afspraak boeken aan vaste klanten, onder wie opmerkelijk veel psychiaters. Dat
waren uitsluitend genres die hem na aan het hart lagen, zoals poëzie, Duitse en
Franse literatuur uit het interbellum, de Russische Bibliotheek.
Van Leest was vermoedelijk de oudste nog actieve
boekhandelaar van Nederland. De tekst op de etalage – 'Boekverkoper sinds 1946'
– verwijst naar zijn entree in het boekenvak, toen hij als achttienjarige begon
bij boekhandel Van Witsen in Rotterdam. Na dienstverbanden bij Van Gelderen,
AKO en Athenaeum bezat Van Leest sinds 1 februari 1970 zijn eigen boekhandel.
Sinds medio jaren zeventig woonde hij ook boven de winkel.
Van Leest maakte naam als bedrijfsleider van de AKO in
de Reguliersbreestraat, waar hij – ongebruikelijk voor die tijd – boeken en
tijdschriften in kisten op de stoep zette. Hij werd daarop door Johan Polak
gevraagd het Athenaeum Nieuwscentrum op te zetten, waar hij niet alleen
hetzelfde trucje herhaalde maar de kranten- en tijdschriftenwinkel omvormde tot
journalistiek trefpunt. Hij deed dat onder andere door het radioprogramma Vara’s
Spitsuur live in de winkel te laten opnemen.
In die jaren bouwde Van Leest een grote bekendheid in
Amsterdam op, mede doordat hij zelf ook boeken besprak op radio en tv en
commentaar gaf op actuele gebeurtenissen. Tot op het laatst werd hij op zijn
tochten door de stad door tallozen begroet. Ook verwierf hij de reputatie beter
dan de klant zelf te weten wat die wilde lezen. Kwam iemand voor boek x, dan
liet hij hem niet gaan voor hij met y of z naar huis ging.
Maar toen had Van Leest al zijn eigen winkel. In het
pand zat sinds de jaren 1930 een boekhandel. Tot 1966 was dat Van Doorn &
Beemsterboer, toen Johan Polak de winkel overnam en er het derde filiaal van
Athenaeum Boekhandel van maakte. Het personeel dat hij er aanvankelijk inzette,
maakte er een rommeltje van. De bedrijfsleider die daarna kwam, kreeg ruzie met
Polak. Daarop nam Van Leest de winkel over.
De boekhandel in de Banstraat was een buitenkansje. De
huur voor winkel en woning was en bleef, onder opeenvolgende eigenaren,
bijzonder gunstig. Van Leest, die geen gezin had en van nature zuinig leefde,
kon het zich daarom permitteren zich te beperken tot zijn geliefdste genres. De
winkel groeide zo uit tot een literair trefpunt voor de buurt, waar geregeld
boekpresentaties plaatsvonden, zoals in 2002 voor het befaamde Totaal witte
kamer van Gerrit Kouwenaar.
Tot Van Leest afgelopen zomer naar nu blijkt voor het
laatst de deur van zijn boekhandel heeft geopend.
(Met medewerking van Karla Reiss / Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 5 okt)
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten