dinsdag 18 oktober 2016

Van Dis’ Ik kom terug bevat in het Duits een extra kinderliedje

Een dezer dagen verschijnt Ik kom terug van Adriaan van Dis in het Duits. Onder de vreselijke, maar waarschijnlijk commercieel véél aantrekkelijker titel Das verborgene Leben meiner Mutter. Zou het boek, dat in Nederland weet ik veel hoeveel weken in de Bestseller 60 heeft gestaan, dan ook een bestseller worden? Als dat het geval is, zal Van Dis wellicht vrede kunnen hebben met deze titel.
Toevallig heb ik begrepen hoe intens de auteur betrokken is geweest bij de vertaling. Van Dis heeft echt niet gedacht: laat die Duitsers maar aanrommelen met mijn tekst. Eerder het tegendeel.
Toen ik in maart de vertaalster Marlene Müller-Haas interviewde voor Boekblad, verbleef ze in het Vertalershuis om aan deze vertaling te werken. Een dag ervoor was Van Dis bij haar langs geweest. Onder andere hadden ze lang gesproken over een oorlogsliedje dat de verteller van Ik kom terug zingt (ik kan het helaas, heen en weer bladerend, zo snel niet terug vinden). Müller-Haas wilde dat vertalen door een ander, in Duitsland zeer bekend kinderliedje te gebruiken. In Duitsland, legde ze uit, associeert iedereen dat met oorlog.

Maykäfer, flieg!
Der Vater ist im Krieg.
Die Mutter ist in Pommerland.
Und Pommerland ist abgebrandt.

Na lang praten vonden vertaalster en auteur een compromis door zowel het oorspronkelijke Nederlandse als dit Duitse liedje te citeren. ‘Zo verandert het boek in vertaling een beetje. Ik vind dat mooi’, zei Müller-Haas.
En wat gebeurde toen ik na afloop van het interview naar huis ging? Ik las verder in Gaan, ging, gegaan van Jenny Erpenbeck. En jawel: Prompt kwam ik hetzelfde liedje tegen. In Nederlandse vertaling van Elly Schippers.

Meikever vlieg!
Je vader is in d'oorlog,
Je moeder is in Pommerland,
Pommerland is afgebrand,
Meikever vlieg!


Zie ook:

Geen opmerkingen: