woensdag 24 september 2014

De schrijvers in Karl Ove Knausgards 'Schrijver'

De Noorse roman waar ik momenteel het meest naar uitkijk is het zesde en laatste deel van de Mijn strijd-cyclus van Karl Ove Knausgard (gepland voor december 2015). Groot was mijn genoegen toen ik onlangs, bij boekhandel Limerick in Gent, de Zweedse editie daarvan in handen had: meer dan 1100 pagina's dik... Heerlijk. Want ook na het lezen van Schrijver voelde ik weer een leegte omdat ik afscheid moest nemen. Wat komt Knausgard toch dichtbij. Je krijgt bijna het gevoel dat je hem bent. Of dat hij jou is. En wat zijn zijn waarnemingen en analyses toch lucide.
Maar hoe lang duurt het nog voordat dat zeer omvangrijke boek, inclusief een naar het schijnt vierhonderd pagina's tellend essay over Mein Kampf, is vertaald? En wat kan ik in de tussentijd lezen dat me net zo dierbaar is?
Misschien een andere Noorse roman, bedacht ik me tijdens het lezen van Schrijver. Karl Ove Knausgard toont zich, juist in dit deel waarin zijn verwoede en lange tijd tevergeefse pogingen om schrijver te worden centraal staan, een promotor van Noorse literatuur. Hij verklaart meer dan eens zijn liefde voor sommige boeken en auteurs. Het dagboek van Olav H. Hauge, dat hem ooit troost bood. Tor Ulven. Jon Fosse. Lars Saabye Christensen. Agnar Mykle. Kjartan Fløgstad. Ragnar Hovland. Zijn vrienden Espen Stueland en Tore Renberg. Dat stemt meer dan nieuwsgierig.
Ik ben ooit uit liefde voor het werk van Charles Bukowski zijn held gaan lezen: John Fante. En omdat ik dat óók goed vond, diens held: Knut Hamsun. Dat als zo'n geweldig schrijver als Knausgard mij auteurs aanraadt? Waarom niet?
Helaas zijn lang niet alle Noorse auteurs die in Schrijver worden genoemd in het Nederlands vertaald. Van de hierboven genoemde auteurs bijna niemand. De redacteur van Knausgard zegt – eind jaren negentig – over Tor Ulven dat iedere jonge Noorse schrijver hem als voorbeeld noemt. Maar via de catalogus van de KB vind ik niet één vertaling. Wat zou ik dan graag…
Hopelijk wordt dit stukje gelezen door iemand van het Senter for norsk skjønn- og faglitteratur i utlandet, ofwel de NORLA, de Noorse pendant van het Nederlands Letterenfonds. Als ze Schrijver uitdelen op de Frankfurter Buchmesse en andere vakbeurzen wereldwijd, zullen enthousiast geworden uitgevers ongetwijfeld meer vertalingen bestellen.

Zie ook:

2 opmerkingen:

Huub Buijssen zei

Maarten Dessing schrijft dat van de favoriete Noorse schrijvers van Knausgard bijna niemand is vertaald. Dat valt wel mee. Van Jon Fosse zijn 8 werken vertaald (zie http://www.noordseliteratuur.nl/auteur/fosse), van Lars Saabye Christensen 9 boeken (zie bol.com) en van Ragnar Hovland het boek Anders. In het rijtje van Knausgard-favorieten vergeet Dessing de naam van Jan Kjaerstadt. Van hem verschenen 6 boeken in vertaling. Kortom iemand die hongert naar Noorse literatuur kan voorlopig nog wel even vooruit. Te meer daar van de reus Hamsun ruim 20 boeken in vertaling verschenen.
Huub Buijssen

Maarten Dessing zei

Dank voor uw reactie. Zeker, er is genoeg uit het Noors te lezen. Zelfs Agnar Mylke is ooit vertaald – lang geleden, in de jaren zestig geloof ik, en inmiddels onvindbaar, zelfs tweedehands. Zomaar iets erbij pakken wat Knausgard aanraakt is er dus helaas niet bij. (Het is trouwens Jan Kjaerstad – dus zonder t op het einde.)