Hypotheses toetsen aan de werkelijkheid
Waarom koos Brabant in 2010 massaal voor Wilders? Die vraag
kun je beantwoorden met 'een complete santenkraam van sociologische,
politicologische en historische verklaringen', zoals Daniël Rovers schrijft in
'Reis naar Someren-Eind'. Of je doet als Rovers zelf: naar Brabant afreizen en
een willekeurige kiezer intensief te ondervragen. Die vervolgens tamelijk
verrassend Partij voor de Dieren blijkt te stemmen, alleen omdat haar dochter
zich voor die partij inzet.
Het tekent de inzet van de reisverhalenbundel De zon is het probleem niet. Rovers,
gepromoveerde literatuurwetenschapper, heeft een intellectueel profiel, maar
hij wil geen genoegen nemen met de kennis die hij van papier opdoet. Hij legt
zijn boekenwijsheid naast wat hij meemaakt op vakantie (in Afrika), wat
vrienden hem kunnen vertellen (over grote multinationals) of inzichten opgedaan
tijdens vakantiebaantjes (bij Australische en Zeeuwse fruittelers).
Rovers zoekt geen avontuur. Hij mist daarvoor de benodigde
onverschrokkenheid en doorzettingsvermogen. Een plan om naar Lampedusa te
liften laat hij bij de eerste tegenslag al varen. Maar het gaat hem ook niet om
de reis. Hij hoeft niet te imponeren met zijn belevenissen. Hij wil hypotheses
toetsen aan de werkelijkheid – al spreekt hij die vooronderstellingen meestal
niet uit: de wederwaardigheden die hij noteert moeten voor zichzelf kunnen
spreken.
Rovers geeft de lezer daardoor het gevoel, zeldzaam voor
reisboeken, dat die de beschreven reizen zelf ook had kunnen maken. Dat
versterkt de kracht van zijn scherpe waarnemingen, die hij kalm en helder in
vaak lange zinnen beschrijft. Inderdaad, denk je dan bijvoorbeeld na het lezen
van ‘Reis naar Someren-Eind’: de werkelijkheid is veel te complex om zich te
laten vangen in eenduidige verklaringen, het is niet te zeggen waarom Wilders
uitgerekend in Brabant zo veel aanhang heeft.
(Eerder gepubliceerd in BOEK 3, 2014)
Daniël Rovers – De zon is het probleem niet (288 p.) – Wereldbibliotheek,
€ 19,95
Zie ook het vervolg: is dit boek wel non-fictie?
Zie ook het vervolg: is dit boek wel non-fictie?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten