Feico Deutekom is niet alleen verkoopdirecteur van Penguin Random House UK voor de Benelux, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk, de uitgeverij die in Nederland double digit growth boekt. Hij is ook een pianist, die vorige week zondag optrad in Grand Theatre in Breda. Zijn debuut in een boekhandel.
Hoe was je week?
'Erg interessant. Penguin Random House heeft met Chris Turner een nieuwe overkoepelende directeur voor international sales, die een team van vier regionale directeuren – waar ik er één van ben – leidt. Afgelopen week was ik voor het eerst met hem op stap. Maandag en dinsdag bij boekhandels en distributeurs in Amsterdam, woensdag in Stuttgart. Voor het bedrijf zijn dat twee heel belangrijke afzetgebieden.'
Dus je kon je niet voorbereiden op je optreden van vandaag?
'Toch wel. Ik heb in het voorjaar een cd uitgebracht. Feico Solo, met alle muziek waar ik het meest van hou: Philip Glass, David Lang, Nils Frahm en anderen. Daarna heb ik een aantal optredens gedaan en zat het programma goed in mijn vingers. Maar toen ging de zomer eroverheen, dus ik heb nu intensiever geoefend dan gebruikelijk. Niet alleen voor Breda, ook voor een groot optreden in de Melkweg over twee weken. En vrijdagochtend was ik op Radio 4. Voor een interview om tien over zes – ja, de wekker ging vroeg; half vijf – en daarna een optreden. Ik vind dat altijd spannend: de overgang van praten naar spelen, maar het ging goed.'
Speel je iedere dag?
'Zeker. Het lukt alleen niet op dagen dat ik voor mijn werk naar Londen of, zoals volgende maand, naar Frankfurt ben. In deze periode is dat wel vaker dan in de rest van het jaar.'
Waar hecht je meer aan: je werk of je piano?
'Ik prijs me heel gelukkig dat ik allebei heb. Ik vind het heerlijk om boekenvakker te zijn. Zeker met mijn baan, die me qua diversiteit, ervaringen en contacten zo'n grote rijkdom geeft. En ik ben blij dat ik mijn grote hobby op dit niveau kan beoefenen, waarbij ik met bijvoorbeeld Lavinia Meijer en Philip Glass heb opgetreden. Ik weet dat veel professionele musici in een land als Nederland zich enorm moeten inspannen om naamsbekendheid op te bouwen én te behouden. Op een gegeven moment kennen de podia jou wel. Dan moet je iedere keer met iets vernieuwends komen zodat ze je het volgende seizoen weer boeken. Dat is echt geen kleinigheid.'
En jij kunt gewoon optreden met repertoire die je het dierbaarst is.
'Precies. Daarom heb ik in 2008 met anderen het Attacca Ensemble opgezet. Wij wilden de muziek spelen die bij mij in de kast staat, hedendaagse klassieke muziek, vanuit de gedachte: daar is heus publiek voor, zoals ook gebleken is. Tegenwoordig hoor je deze muziek veel vaker in de concertzalen.'
Hoe is je eerst optreden in een boekhandel tot stand gekomen?
'Via Grietje Braaksma. Ik ken haar al sinds ze de marketing bij BGN deed. Wij hebben sindsdien een sterke persoonlijke band opgebouwd. Dus toen zij Grand Theatre ging doen, een boekhandel met een theater, en ik een cd uitbracht, dachten we al snel: laten we dat combineren. Ondertussen zijn er plannen om vaker in boekhandels op te treden.'
Dus je baan helpt je bij je carrière als pianist?
'Dat kun je niet zo zeggen. Ik probeer beide goed uit elkaar te houden. Maar het is wel zo dat steeds meer boekhandels cd's aanbieden én hun bezoekers proberen te verleiden met dingen als horeca en optredens. Dat is een ontwikkeling waar ik van kan profiteren als pianist. Daarnaast is het boekenvak een vak waarin het mogelijk is persoonlijke banden op te bouwen. Men vindt het leuk om naar mij te luisteren omdat ze mij kennen. Ook in Breda en de Melkweg komen vakgenoten naar mijn concerten. Hartstikke leuk natuurlijk.'
Gaat het ook goed met Penguin Random House in Nederland?
'Absoluut. Het Engelse boek wordt steeds zichtbaarder. Neem bijvoorbeeld de komende AKO Engelse Boekenweek, waarvoor wij het geschenkboek van Ian McEwan mogen verzorgen. Daar hebben ook wij baat bij. Als je kijkt naar de top 10 van de Bestseller 60 hebben wij van vier titels de Engelse uitgave. Daaronder zijn vier non-fictietitels: Simple van Ottolenghi – een boek waaruit ik afgelopen weekend twee keer heb gekookt; iedereen aan te raden – Haemin Sumins Things you can only see when you slow down en twee titels van Yuval Noah Harari. Dat onderstreept goed dat niet meer alleen fictie in het Engels verkoopt, maar ook steeds meer non-fictie. Nederlanders lezen steeds makkelijker Engels voor hun plezier. En ik denk dat het deels komt door de internationale marketing. Voor Nederlanders is het geen enkel probleem om over die boeken te lezen op Amerikaanse of Engelse websites.'
Welke omzetgroei hoort daar bij?
'Ik werk nu al bijna vijfentwintig jaar bij dit bedrijf. De omzet is altijd licht gestegen, maar de laatste twee, drie jaar gaat het echt sneller omhoog. Double digit growth, zeggen ze hier. Maar het is lastig daar een precies cijfer aan te koppelen. Veel import is parallel, omdat boekverkopers zelf bij Gardners' inkopen of consumenten bij Amazon bestellen. Penguin Random House kijkt dan ook niet naar landen individueel, maar naar het globale beeld.'
Hoeveel titels op de Man Booker Prize shortlist, die deze week bekend werd gemaakt, zitten bij Penguin Random House?
'Drie van de zes, dus de helft. Everything Under van Daisy Johnson, The Mars Room van Rachel Kushner en The Overstory van Richard Powers. Vooral The Mars Room is al lange tijd een favoriet van me. Zo goed en intelligent gedaan. Geweldig dat dat wordt erkend.'
Heeft deze prijs ook commercieel effect in Nederland?
'Het is nog altijd een van de weinige internationale prijzen die hier wordt gevolgd. Alle titels van de shortlist weten hun weg naar de boekhandel nu goed te vinden. Maar het uiteindelijke verkoopeffect is heel wisselend. Het hangt er bijvoorbeeld van af of het boek al in het Nederlands verkrijgbaar is of hoe breed de leverbare backlist van de auteur is.'
Nog meer Penguin Random House-nieuws deze week: Siena Parker, head of creative responsability, vertelde op de conferentie Elk Verhaal Telt over het inclusiviteitsbeleid. Merk jij daar wat van?
'O ja, daar wordt intern veel aandacht aan besteed. De HR-afdeling benadrukt sterk dat je bij het aannemen van nieuwe mensen rekening moet houden met hun achtergrond. Ik steun dat beleid ook, alleen heb ik in Nederland en Duitsland te maken met mensen die al relatief lang in dienst zijn. Er is weinig doorstroming. Dus je ziet het nog niet terug in mijn team.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 23 sep)