woensdag 6 december 2017

Interview Onno Wesseling over de prijs die hij van zijn voormalige uitgevers kreeg (Boekblad)

Annemie Jans en Eric Visser, oud-eigenaren van De Geus, geven vijf jaar lang elk jaar 5.000 euro aan een Nederlandstalige auteur uit hun fonds. Eerste winnaar van De Pluim is Onno Wesseling, die twee romans bij De Geus heeft gepubliceerd. Er zijn ook andere manieren dan een zo hoog mogelijk voorschot om een schrijver te laten merken dat je zijn werk graag uitgeeft, vindt hij.

Dat moet een aangename verrassing zijn geweest.
'Héél aangenaam. Annemie en Eric hadden deze prijs een jaar geleden bij hun afscheid aangekondigd, maar ik had er geen rekening mee gehouden dat ik hem zou kunnen krijgen. Toen ze mij en mijn vrouw uitnodigden voor een etentje in een goed restaurant in mijn woonplaats Amstelveen was ik hem eerlijk gezegd alweer vergeten. Ik snapte daarom niet dat er voor nóg twee mensen was gedekt. Na een minuut of tien kwamen uitgever Nele Hendrickx en mijn redacteur Ad van den Kieboom binnen. Waarom? Annemie verloste me gelukkig snel uit mijn lijden: "Herinner je die prijs nog?" Ja, het is echt een heel grote erkenning, ook vanwege de reden waarom ik hem kreeg.'

Want?
'Eric vertelde dat hij bij de oprichting van De Geus vooral verhalenvertellers in zijn fonds wilde opnemen. Zo zie ik mezelf ook: als een verhalenverteller.'

Bent u daarom in 2013 bij De Geus gedebuteerd met De eeuw van Carlos Moreno Amador?
'Ik heb vooral voor De Geus gekozen om hun kritische houding. Toen Sebes & Bisseling mijn boek uitzette, waren uiteindelijk twee uitgeverijen heel enthousiast. De eerste – ik noem geen naam – beloofde al die mooie dingen die je als debutant wil horen, zoals: "we gaan je boek uitgeven als hardcover". De Geus was net zo enthousiast, maar Ad zei óók: "er moet nog wel het een en ander aan je manuscript worden gedaan". Hij gaf daar gelijk concrete voorbeelden van. Dus toen er een veiling kwam en beide ongeveer evenveel boden voor een two book-deal, dacht ik: bij De Geus zullen ze minder snel tevreden zijn en langer met de redactie doorgaan.'

En dat bleek?
'Jazeker. De Geus had een duidelijk idee van wat ze met het boek wilde. Sander van Vlerken, die toen nog uitgever was, besloot toch geen hardcover te maken om de prijs laag te houden. Dat vond ik vervelend om te horen, maar hij kon goed uitleggen waarom.'

Wat gaat u met het prijzengeld van 5.000 euro doen?
'Dat gaat vooral op aan publiciteit. Dat is ook de reden van De Pluim: auteurs ondersteunen die niet de aandacht krijgen die ze verdienen. Dat maakt het ook een prijs van deze tijd, waarin het zo moeilijk is geworden om zonder bestseller toch aandacht te krijgen. Ik ben niet veel besproken in landelijke dagbladen. Dat wil zeggen: een keer, in het Algemeen Dagblad. Daarnaast gebruik ik een deel gewoon om te leven. Schrijven is zoals bekend geen vetpot.'

Wat voor campagne gaat u precies voeren?
'We hebben er wel over gesproken tijdens het etentje, maar dat moet ik nog allemaal uitwerken met Nele, Ad en de andere mensen van Singel Uitgeverijen, die De Geus heeft overgenomen. Ook wil ik de ideeën bespreken met Remco Houtepen van Venstra – de winkel waar ik al mijn hele leven, vanaf het moment dat ik er mijn schoolboeken haalde, vaste klant ben. In de boekhandel weten ze toch het beste wat werkt en wat niet. '

Toch heeft het ook iets geks: hadden Jans en Visser – met alle respect uiteraard – dat geld destijds niet al kunnen investeren in publiciteit voor uw werk?
'Dat vind ik moeilijk om te beantwoorden. Ik ken het beschikbare budget niet. Ik weet ook dat de lezersmarkt erg onder druk staat en alle boeken illegaal kunnen worden gedownload, waardoor het uitgeven van een boek – toch al een gok – nog onzekerder is geworden. Er zijn in het verleden boeken uitgegeven waar behoorlijk op is toegelegd. Niet per se door De Geus, maar door uitgeverijen in het algemeen. Dan kan ik me voorstellen dat een uitgeverij niet te veel risico wil nemen. Tegen die achtergrond kan ik De Geus alleen maar prijzen voor de manier waarop ze mijn boeken in de markt hebben gezet. Er is echt nagedacht over hoe dat het beste kan. Er werd ook serieus geluisterd naar voorstellen van mijn kant.'

Hoe ging dat met Suiker uit 2016?
'Publiciteitsmedewerker Fran van den Bogaert heeft daarvoor fantastisch werk verricht. Dankzij haar zat ik bijvoorbeeld op de radio bij Kunststof en Opium. En alle journalisten die zeiden te reageren, belde ze net zo lang na tot ze inderdaad reageerden. Helaas werkt zij niet meer voor De Geus.'

Geldt dezelfde redenering voor voorschotten en royalty’s? Die hadden niet hoger hoeven te zijn?
'Er zijn ook andere manieren om te laten blijken dat je een schrijver graag wilt uitgeven. Dat ik een two book-deal kreeg bijvoorbeeld, terwijl ik van Suiker nog niet meer dan een concept had.'

Toch zijn er steeds meer uitgeverijen die auteurs hogere royalty’s geven. Steeds meer auteurs exploiteren hun werk zelf om er meer aan over te houden.
'Ik heb het geluk dat mijn vrouw, die operazangeres en -regisseur is, de kostwinnaar is. Ik hoef niet uitsluitend van het schrijven te leven. Dan vind ik het belangrijkste dat ik een uitgeverij heb die probeert zo veel mogelijk lezers voor mijn boek te vinden. Dat doet De Geus. En misschien klinkt hogere royalty’s aanlokkelijk, maar ik weet helemaal niet of dat realistisch is. Of wat voor consequenties dat heeft. Daarvoor weet ik te weinig van de economische aspecten van het uitgeven.'

Tot slot: hoe is het bij De Geus nu Jans en Visser weg zijn?
'Dat ga ik komend jaar merken. Omdat ik sinds de overname druk bezig was met het schrijven van mijn derde boek, heb ik nog weinig te maken gehad met Singel Uitgeverijen. Ik heb het manuscript een paar weken geleden ingeleverd. De fase waarin je echt contact hebt met een uitgeverij begint nu.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 29 nov)

Geen opmerkingen: