Hoe lopen trendwatchers rond op de Frankfurter Buchmesse? Ik liep mee met Donata van der Rassel en
Martine Koelemeijer van Boektopia. Zij maken deze beurs hun eerste rapport voor
uitgevers en andere partijen in het boekenvak.
Midden in
de stand van Winter & Company, een Zwitserse leverancier van leren en
nep-leren omslagen, draaien op drie schermen verschillende, maar goed bij
elkaar passende filmpjes. Een bedrijfspresentatie? Allerminst: je ziet de
natuur en een man iets voelen. ‘Het gaat over het prikkelen van je zintuigen.
Over terugkeer naar de natuur. Over authenticiteit’, zegt Van der Rassel. En
dat komt overal terug. Bij de natuurlijke kleuren en materialen van de stand. Bij
de Afrikaanse vrouw die een deken van boomschors maakt. Bij de opzettelijk
slordig gedraaide papieren die in houders bovenaan de stand gaan.
Ieder
ander zou hooguit denken: mooie stand heeft Winter & Company neergezet in
hal 4.1. Maar Van der Rassel en Koelemeijer vertalen alles wat ze zien in
trends. Niet om de toekomst te kunnen voorspellen – zo leggen beiden nogmaals
het misverstand over trendwatchen uit – maar om te zien wat er speelt, daarin
patronen te herkennen en zo te deduceren wat de trends van de komende jaren
zullen zijn. Uitgevers kunnen daar hun voordeel mee doen bij het bedenken van
nieuwe titels of het uitbouwen van fondslijnen. Of wanneer ze de opdracht geven
voor een stand voor de Buchmesse van volgend jaar, waarover verderop meer.
In bijna
alle stands ziet het duo van Boektopia trends terug. Neem die van het Gutenberg
Museum, waar bezoekers zelf een oude drukpers kunnen bedienen. Van der Rassel:
‘Dat zag je een paar jaar geleden hier niet. Maar de trend is: workshops
volgen. Mensen willen zelf iets doen. Mensen willen ook ervaringen opdoen. Niet
alleen in de Efteling, maar overal en altijd. Daarbij is de man bij de
drukkerij verkleed. Dat past bij de terugkeer van oude ambachten in deze
digitale tijden, zoals je bij bakkers en kappers ziet. Tegelijk staat hij tegen
een achtergrond van een modern vormgegeven poster, zodat je ook weet: dit
museum gaat mee met de tijd, het gebruikt ook de nieuwe technieken.’
Bezoekers
een ervaring meegeven – dat komt vaker terug. Bij kunst- en fotoboekenuitgever
Seltmann + Söhne draaien ze muziek. En Hendricks Gin verkoopt gin+tonic in een
tot jaren vijftig-bar omgetoverde ruimte. Koelemeijer: ‘Veel draait ook om
passie en plezier. Dat zie je ook bij zulke trends terug. Doe wat je met
plezier doet. Follow the joy.
Dat zie je bij de gestresste Nederlandse uitgevers hier maar weinig terug. Bij
hun is het: Follow the
schedule. Ze zouden ook geregeld tijd moeten nemen om door een hal als deze
te dwalen en het plezier van boeken voelen. Dat werkt inspirerender dan nóg een
buitenlandse collega spreken. Af en toe zie ik het al een redacteur doen die zo
even uit zijn bubbel stapt.’
Een
andere trend is storytelling. Een Arabische stand lijkt te zijn ingericht tot
museum voor Al-Jaziri, een 12e eeuwse uitvinder van met name klokken. ‘Je hebt
bijna niet door wat hier wordt aangeboden’, zegt Van der Rassel. ‘Je wordt
meegetrokken in het verhaal en raakt op die manier geïnteresseerd. Kijk ook
naar de kreet die wordt gebruikt: Master
of time. Dat past bij de trend van echt aandacht hebben voor iets: je bent
zelf de baas over de tijd. En dat gecombineerd met een oude meester, bij wie we
steeds vaker zoeken naar oplossingen voor onze hedendaagse behoeften.’
Wat veel
terugkomt is wat Van der Rassel Nature
inside noemt: de natuur die
naar binnen wordt gehaald. Met al dan niet schijnbaar natuurlijke materialen,
zoals bij Winter & Company, maar ook letterlijk – zoals de planten die op
de stand van Lannoo hangen. ‘Al zie je de combinatie met hout en roze muren al
langer. Volgend jaar kunnen ze hier niet meer mee aankomen’, zegt Koelemeijer.
‘Eigenlijk was hun stand van vorig jaar beter, toen ze die helemaal hadden
ingericht naar hun boek Wonders
are collectible over
taxidermie. Een hele stand focussen op één titel, ook dat gaat over aandacht en
passie.’
Wat al
deze stands bindt, is dat ze zich richten op het verleiden van de consument.
Want ook alle zakelijke bezoekers op een dergelijke beurs zijn consumenten – en
bedrijven doen steeds meer moeite om consumenten te verleiden. Van der Rassel:
‘De Nederlandse collectieve stand straalt niets uit. Het is een plek om
afspraken te hebben, meer niet. Veel stands in deze hal, maar ook bijvoorbeeld
de collectieve stand van de Scandinavische landen, benaderen ook vakbezoekers
als consumenten. Bij de Scandinaviërs kun je bijvoorbeeld een stukje poëzie
luisteren, sfeer proeven en er tot rust komen. Ze hebben een identiteit, ze
zijn trots op hun roots.’
Zie ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten