dinsdag 5 maart 2013

‘Benali Boekt’ toont opnieuw aan hoe moeilijk boeken-tv is (Knack)


Op Nederland 2 begon zondag een nieuw seizoen van Benali Boekt. In de eerste uitzending had het programma moeite om Een hart van steen beeldend te illustreren.

Samen met Renate Dorrestein bezoekt tv-presentator Abdelkader Benali een babywinkel. Hij stond te trappelen om een gezin te stichten, vertelt hij, maar na het lezen van Dorresteins succesroman Een hart van steen – over een gezinsdrama met fatale afloop – twijfelt hij. Een gezin kan een concentratiekamp voor kinderen zijn, zoals de schrijfster het eerder in de uitzending had verwoord. Kan zij daarom adviseren bij de aankoop van een babypakje?
Het valt niet mee om zoiets abstracts als literatuur in beeld te brengen. Bovenstaande scène zegt genoeg: te potsierlijk voor woorden. Hij eindigt met de wijze raad van Dorrestein om eerst schoentjes te kopen. Bij het geheel witte paar dat ze uitkiest zegt ze tegen Benali dat hij erop moet borduren: ‘gekregen van tante Renate’. Hij lacht en belooft dat te zullen doen.
Toch is de eerste aflevering van het nieuwe seizoen van Benali Boekt aardig. Op een luchtige manier vertelt het programma over de ontstaansgeschiedenis van de roman (‘ik stond kopjes koffie af te wassen, liet alles vallen, ging naar mijn werkkamer, schreef de eerste zin en een half jaar later was het boek af’), de persoonlijke achtergronden, het effect bij de lezer en het nationale en internationale succes.
Alleen de visualisatie is moeizaam. Archiefbeelden van oude interviews zijn prima natuurlijk. Een bezoek aan Dorresteins ouderlijk huis in Amstelveen met zus Hilde, aan wie ‘Een hart van steen’ is opgedragen, biedt ook meerwaarde. Maar de grote Amerikaanse weerklank, getuige een voorschot van een half miljoen gulden, wordt besproken in de Kentucky Fried Chicken, onder het genot van een aardbeien-shake. Tja.
Ook is het jammer dat Benali boekt de kans mist om een link te leggen met de actualiteit: Dorresteins non-fictieboek De blokkade over haar writer’s block. Ze vertelt wel over haar zusjes, die op haar twintigste zelfmoord pleegde en van grote invloed is geweest op haar carrière. Maar niet over de gevreesde beroepsziekte van schrijvers die zij óók door haar zusje heeft gekregen, zo schrijft ze in De blokkade.
Hopelijk lukt het in de komende afleveringen beter om de besproken boeken te visualiseren en een koppeling met het laatste nieuws te maken. Die boeken zijn Opwaaiende zomerjurken van Oek de Jong (10 maart), Jan Rap en zijn maat van Yvonne Keuls (17 maart), Bint van F. Bordewijk (24 maart), De zaak 40/61 van Harry Mulisch (31 maart) en Boven is het stil van Gebrand Bakker (7 april).

‘Benali Boekt’, Nederland 2, iedere zondag om 18.50 uur. Meer informatie en oude uitzendingen te zien op benaliboekt.ntr.nl.

Zie ook:

Geen opmerkingen: