De vergelding van Jan Brokken werd direct na verschijning een enorm succes. Half februari bereikte het boek over Rhoon in de Tweede Wereldoorlog de eerste plaats van de bestsellerlijst. Dat moet een gevolg zijn van Brokkens fantastische vertelkunst. Er verschijnen immers nog wekelijks boeken over de oorlog die lang niet zo goed worden verkocht – en vaak over gruwelijke misdaden die veel erger zijn dan wat in het Zuid-Hollandse dorp in 1944 gebeurde.
Brokken heeft met hulp van een plaatselijke wethouder minutieus uitgepluisd wat er gebeurde en waarom. Op 11 oktober wordt op de dijk sabotage gepleegd. De gebroken electriteitskabel doodt een Duitse soldaat, waarna een officier – toch al in paniek om het naderende einde van de oorlog – zeven mensen laat fusilleren. Sindsdien vraagt Rhoon zich al bijna zeventig jaar gepijnigd af wie toch aanleiding heeft gegeven voor deze wrede daad.
Vanaf de eerste bladzijde heeft Brokken stevige greep op het materiaal. Hij slaagt er fraai in de spanning op te bouwen. Zonder te verklappen wat er gaat gebeuren werkt hij gestaag naar de vergeldingsactie toe. Dat werkt goed, maar heeft ook een nadeel. Als hij eenmaal de in zijn ogen vermoedelijke dader aanwijst, gaat het boek nog zo’n honderd bladzijden door. Te lang, lijkt dat. Van iedereen vertelt hij hoe het verder is vergaan na oktober 1944 – niet zelden tot hun overlijden aan toe.
Laat deze anticlimax het plezier in De vergelding echter niet verpesten: het boek gaat óók over de vele tinten tussen goed en kwaad tijdens de oorlog en de verwerking daarvan erna. Brokken beschrijft om welke gegronde redenen mensen keuzes maakten. Ze wilden hun zoon redden. Te eten hebben. Na de bevrijding wraak nemen voor hun lijden. Het waren keuzes die hen voor altijd werden nagedragen. Ook daarom steekt Brokken met kop en schouders uit boven andere boeken over de Tweede Wereldoorlog.
Jan Brokken - De vergelding (382 p.) – Atlas Contact, € 19,95, ISBN 978 90 450 2271 0
(Eerder verschenen in BOEK 2, 2013)
Zie ook deze boeken over de Tweede Wereldoorlog:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten