zondag 17 juni 2018

Interview Herma Schipperheijn – als een boekhandelaar in de jury van de Gouden Strop zit (Boekblad)

De Spannende Boeken Weken trapten woensdag af met de uitreiking van de Bookspot Gouden Strop. Herma Schipperheijn van boekhandel Augustinus in Nijmegen zat dit jaar in de jury. Ze gebruikte het lidmaatschap niet om nieuwe klanten te werven. Bestaande klanten leefden wel erg mee.

Hoe was je week?
'Hectisch en divers. Een afspraak met de accountant, de afhandeling van waterschade, de uitreiking van de Gouden Strop, onze jongste puber aan zijn schoolwerk zetten – en ondertussen draait de winkel gewoon door. Het is het leven van een moderne vrouw: tien ballen tegelijk in de lucht houden. Maar ook al ben ik als autodidact het boekenvak ingerold, ik vind het allemaal hartstikke leuk, met alle kleine hoogte- en dieptepunten.'

Het hoogtepunt was ongetwijfeld de uitreiking van de Gouden Strop op het terrein van Bookspot in 's-Graveland?
'Inderdaad. Dat was erg leuk. Het was warm, maar de locatie was mooi, alles was goed verzorgd en aan het einde hadden we twee mooie winnaars. Niet alleen Willem Asman die de Gouden Strop kreeg voor Enter, ook Eva Keuris die de Schaduwprijs won voor het beste debuut.'

Hoe ben je in de jury beland?
'Ik zag een oproepje op Facebook dat ze een boekverkoper zochten voor de jury. Ik dacht meteen: wat gaaf. Ik lees altijd al graag thrillers en was heel benieuwd of mijn persoonlijke mening een beetje overeenkomt met professionele recensenten. Maar ook heb ik, voordat ik via mijn man bij de boekhandel ging werken, twintig dienstjaren bij de politie gehad. Ik lees spannende boeken misschien anders. Een tijd later werd ik gebeld door de CPNB. "Wil je nog steeds?", zeiden ze. Absoluut!'

Kan dat eigenlijk wel: een boekverkoper met zijn commerciële belangen in de jury van een literaire prijs?
'Ik vind van wel. Zeker bij de Gouden Strop. Deze prijs krijgt relatief weinig aandacht in de pers en bij klanten. Dan is het goed om er op deze manier vanuit de boekhandel aandacht aan te besteden. Ik heb bij het lezen ook nooit gedacht aan wat een boek in de verkoop zou kunnen doen. Het komt nu wel mooi uit dat er net een goedkope editie van Enter is, maar die was allang aangekondigd voor wij een beslissing hadden genomen.'

Merkte je dat je desalniettemin anders las dan de andere juryleden?
'Nee. Wij hanteerden allemaal drie criteria. Is het spannend, heeft het een goed plot en hoe is de schrijfstijl. Het grappige was juist dat we unaniem waren en er in de laatste vergadering, nadat iedereen zijn twee persoonlijke favorieten had herlezen, in vijf minuten uit waren. Van juryleden met meer ervaring met jury's weet ik dat die het weleens anders hebben meegemaakt. Lastig, lijkt me dat.'

Wisten je klanten dat je in de jury zat?
'Zij leefden erg mee. Ze vroegen: wanneer kom je op tv? Omdat de bekendmaking vorig jaar wel in een tv-programma werd gedaan. Of, verbluft: Heb je ook nog tijd om twee, drie boeken per week te lezen? En natuurlijk: welke vind jij de beste? Daar kon ik niet te veel over zeggen. Ik zei alleen wat mijn top 3 was. Ik zag daar van tevoren tegenop, maar omdat klanten wel weten wat mijn voorkeuren zijn, kon ik daar toch vrijuit over blijven praten zonder iets te verklappen.'

Heeft je jurylidmaatschap boekhandel Augustinus goed gedaan?
'Ik heb het niet uitgebuit. Ik heb er geen geheim van gemaakt en het gemeld op onze site en Facebookpagina, maar ik heb niet bijvoorbeeld de lokale krant benaderd. Ik heb me ook vooral opgegeven voor de persoonlijke ervaring en om mijn netwerk te kunnen uitbreiden.'

Heb je na het besluit over de winnaar vol ingezet op Enter?
'Ook niet. Wij waren begin mei, bij de bekendmaking van de shortlist. toevallig op vakantie. Ik kreeg een appje: "Hoeveel moeten we van elke titel bestellen?" En dan kijk je toch naar je klanten en maak je een inschatting van hoeveel je er kunt verkopen – wetende dat je de boeken waar je zelf het meest enthousiast over bent, het best verkoopt. We kochten dus niet van alle vijf genomineerde titels evenveel in, maar de medewerkers konden daar niet de winnaar uit afleiden.'

Had Enter – immers al een jaar uit – goed verkocht?
'Het is geen hardloper. De prijs gaat dat ook niet veranderen. De Gouden Strop heeft niet dezelfde aantrekkingskracht als een Bookspot Literatuurprijs (v/h ECI Literatuurprijs) of Libris Geschiedenisprijs, dat daags na de bekendmaking tien mensen erom komen vragen. Het is jammer, maar het is niet anders. De verkiezing van de VN Thriller van het jaar doet misschien net iets meer, al is dat effect ook niet gigantisch.'

Pakt Augustinus er dan niet groot mee uit?
'Thrillers hebben we bij ons een aparte kast. De winnaar geven we altijd een prominente plek. Maar we maken er geen show van door bijvoorbeeld een strop op te hangen en andere decorstukken te gebruiken. En als iemand om "een" spannend boek vraagt, probeer ik altijd zeker op de Gouden Strop te wijzen. De Spannende Boeken Weken zijn wat dat betreft niet voor niets in juni. De helft van de boeken die mensen op vakantie lezen is een spannend boek.'

Ben je blij dat de Spannende Boeken Weken weer zijn begonnen?
'Wat deze weken zo leuk maakt, is dat je mensen nog echt kunt verrassen met een geschenk. In de Boekenweek weet iedereen dat wel. Als ze nu Barst van Boris Dittrich krijgen is dat vaak echt een cadeautje. Dat geeft een feestelijker gevoel. Ik denk ook dat dit geschenk geschikt is, juist omdat het ook leuk om te lezen is als je niet speciaal van spannende boeken houdt. Mensen die een beetje neerkijken op het genre zullen hier aangenaam door worden verrast.'

En wat lees je zelf vandaag?
'Eerst moet ik de activiteiten voor tieners verzorgen tijdens de kerkdienst, zoals ik iedere zondagochtend doe. Daarna hebben we een lunch op de hockeyclub, die we vorig jaar hebben gewonnen met het familietoernooi. Maar vanmiddag ga ik heerlijk verder in President Vermist van Bill Clinton en James Patterson. Een erg fijn boek, ik denk dat Clinton nog wel meer thrillers gaat schrijven.'
(Eerder gepubliceerd op Boekblad.nl, 10 jun)

Geen opmerkingen: