Benno Barnards uitgever van 'Dagboek van een landjonker' laat zien waarom de roman zo veel toekomst heeft

Boeken die je tegelijk of vlak na elkaar leest, leggen soms wonderlijke onderlinge verbanden. Zo las ik Oek de Jongs essay over de toekomstvan de roman terwijl ik bezig was in het heerlijke Dagboek van een landjonker van Benno Barnard – elke dag hooguit dertig, veertig bladzijden, omdat ik me anders zou gaan storen aan steeds weer dezelfde deuntjes die hij op zijn orgel bespeelt.

Oek de Jong probeert vanuit verschillende invalshoeken de toekomst van de roman veilig te stellen. Uit Barnards boek dwarrelde het begeleidende persbericht van de uitgeverij dat een argument pro-roman opleverde waar De Jong in het geheel niet aan had gedacht. Want jawel, de uitgeverij presenteerde het dagboek als: een dagboekroman.

Hoe verzinnen ze het. Natuurlijk is Dagboek van een landjonker geen roman. Het is allesbehalve een roman. Maar het is tekenend voor de gretigheid waarmee uitgevers al hun producten als roman aan de consument wil verkopen. Bij de meeste verhalenbundels wordt ook verzwegen dat het geen roman is – of glashard gelogen dat het een roman-in-verhalen is.

En uitgevers doen dat natuurlijk omdat het publiek dat wil. Men leest liever een roman dan een verhalenbundel. Laat staan een dagboek.

Dat dacht ik allemaal toen ik in het dagboek las. Na afloop zag ik op de achterflap dat Barnard zélf het boek – met enig voorbehoud – een roman noemt. Maar onzin blijft het. De NUR-code 320 classificeert het boek ook gewoon als 'literaire non-fictie algemeen'.

Over Benno Barnard wel dit. Ik ben het lang niet altijd met zijn stellingname eens. Uit onwil om te nuanceren kiest hij radicale standpunten die de mijne niet zijn. Maar de hart en ziel waarmee hij zijn meningen uitvent, zijn hartverwarmend. Had ik maar zo’n passie. En dan zijn stijl. Wat staan er toch veel schitterende formuleringen in dit boek. Wat weet hij hetzelfde toch steeds weer volkomen nieuw en fris te verwoorden.

Ook al is Dagboek van een landjonker dan geen roman, léés dat boek.

Zie ook:

- Peter Drehmanns klaagt over te commerciële uitgevers

- Tommy Wieringa over de roman